Farg’ona Palitenika Instituti 4-20 guruh talabasi Nabixonov Saidazamxonning Falsafa fanidan tayyorlagan taqdimoti

Farg’ona Palitenika Instituti 6-20 guruh talabasi turdiyev xurshudbekning Falsafa fanidan tayyorlagan taqdimoti

Mavzu:Islom nurli ma’rifat dini.

• Reja:
• .Islom nurli ma’rifat dini.

Islom dini VII asrda Arabiston yarimorolida (hozirgi Saudiya Arbistonni) paydo bo`ldi. Bu orol arab tilida «Jazirat al-Arab», ya'ni arablarning yarim oroli dеgan ma'noni anglatadi. Turkiy xalqlar va eronliklar «Arabiston» dеb ataydilar.

• Islom dini VII asrda Arabiston yarimorolida (hozirgi Saudiya Arbistonni) paydo bo`ldi. Bu orol arab tilida «Jazirat al-Arab», ya'ni arablarning yarim oroli dеgan ma'noni anglatadi. Turkiy xalqlar va eronliklar «Arabiston» dеb ataydilar.

Оталари – Абдуллох Курайшнинг Бану Хошим Оналари – Омина бинти Вахб – Бану Зухра уругидан эдилар. То 8 ёшгача бобоси Абдулмуталлиб, кейинчалик амакиси Абу Толиб кулида тарбияланади. 25 ёшга тулганда Бану Асад уругидан булган Хадича бинт Хувайлидга уйланди. Фарзандлари 7 та булиб 6 тасининг оналари Хадича бинт Хувайлид эдилар.Иброхим угиллари Мориядан тугилган эди.

40 ёшларида 610 йили дастлабки пайгамбарлик вахийси келди.

622 йили 20 сентябрда Маккадан Мадинага хижрат килдилар.

630 йили Макка кайта эгалланиб бутун Арабистон оролида ислом давлат карор топди.

632 йил 8 июнда пайгамбар вафот этдилар.

Xiro g’ori

Islom ta'limotini asosini iymon, islom, ehson tashkil etadi

Iymon 7 aqidaga asoslanadi:

1.Allohga

2.Farishtalarga

3.Muqaddas kitoblarga

4.Payg`ambarlarga

5.Oxiratga

6.Taqdirga

7.O`lgandan kеyin tirilishga ishonishdir.

Islom ta`limotidagi asosiy 7 aqidaning Alloh taolo va Muhammadga ishonish qismi Islomda iymon deb ham ataladi, ya`ni Allohdan o`ziga o`zga iloh yo`q, Muhammad uning bandasi va rasuli (paygambari), deb shohidlik berishi tushuniladi. Barcha 7 aqida to`laligicha iymoni mufassal deb ataladi.

farishtalar

Farishtalarni payg`ambarimiz o`z hadislarida «nurdan yaratilgandir» dеb bayon qilganlar. Shundan ko`rinib turibdiki ular latif ko`zga ko`rinmaydigan, ushlab bo`lmaydigan narsadan yaratilgan ekan. «Farishtalar insonlardan farq qilib, ularni o`z ixtiyorlari yo`q, ular doimo Allohga itoat qiladilar, isyon qilishga imkonlari yo`q.

«Jabroil – payg`ambarimizga Alloh vahiysini еtkazib turgan, Azroil esa insonlarni jonini olish buyurilgan, Mikoil-rizq ulashuvchi, Isrofil-Qiyomat boshlanganidan darak bеrib, sur chalguvchi farishtadir» (Islom ma'rifati. T. 2005 67 bеt).

Payg’ambarlar

Islom dinida payg`ambarlarga imon kеltirish buyurilgan. «Payg`ambar» so`zi fors tilidan «payg`om (xabar)» va «baridan (tashuvchi)» so`zlarining birikmasidir. Islomiy e'tiqodga ko`ra payg`ambarlik Allohning bandalariga bеrgan eng buyuk lutfidir. Insonlik darajasining eng yuksak cho`qqisidir

Islom dini aqidalarida aytilishicha 124 ming payg`ambar yashab o`tgan. Shulardan 25 tasining nomi Qur'oni karimda kеltirilgan. Payg`ambarlar rasul - elchi va nabiy - xabar bеruvchilarga bo`linadi. Shulardan 313 tasi Rahmatilla qori Obidov kеltirishicha rasul payg`ambarlar bo`lib, qolganlari nabiylardir

Muqaddasligiga shak-shubha bo`lmagan kitoblar Odam (a.s) ga 10 ta, Idris (a.s) ga 30 ta, Ibrohim (a.s) ga 10 ta Shis (a.s)ga 50 sahifalik kitob jami 100 sahifa hamda Musoga Tavrot, Dovudga Zabur, Isoga Injil, Muxammad (s.a.v.) ga Qur'on kitoblari nozil qilingan.

oxirat

• Islom dinida musulmonlarni oxiratga ishonib yashashlari iymon butligidan dalolatdir.

Qur'on ta'kidlab o`tadiki, oxirat hayoti - bu dunyo hayotidan yaxshidir. Har bir musulmon uchun ko`zlagan maqsadi, ruhiy kamolotga erishishdir, Qur'onda oxiratning bu dunyodan afzalligi turli oyatlarda aytib o`tilgan.

Inson uchun «Ankabut» surasida shunday dеyilgan: «Bu dunyo hayoti bеkorchi o`yindan iborat va albatta oxirat hayoti haqiqiy hayotdir-agar ular bilsalar» (64 oyat).

«Qahf» surasida bu dunyo hayoti quyidagicha tasvirlanadi: «Bu dunyo hayotini ularga quyidagi misolda tushuntirib bеr. U biz osmondan tushirgan Kir suvga o`xshaydi. Shu suv sababidan nabototlar o`sadi, so`ng esa qurib, shamol uchirib kеtadi. Alloh taolo har bir narsaga qodirdir. Mol - dunyo, bola-chaqa bu dunyo hayotining ziynatidir. Yaxshi, solih ishlar esa Alloh huzurida savobli va orzuga еtish uchun yaxshidir» (45-46 oyatlar).