2-поғона - намойиш қилиш. Бу поғонада амалиёт ўқитувчиси тушунтирган иш
босқичларани ўзи қилиб кўрсатади, яъни тикув машинасига устки ва остки ипларни тиқиш,
игнани ўрнатиш, газламани тепки остига жойлаштириш ва машинани ишга туширишни
кўрсатиб беради.
Бунинг учун керақли тикув машинаси, газлама ва иплар ва созлаш асбоблари
тайёрлаб қўйилган бўлиши керак.
Амалий кўникмаларни 3 марта намойиш қилиш тавсия этилади.
1.Ўқувчиларда тўла ва хақиқий тасаввур пайдо бўлиши учун намойиш оддий
тезликда ўтказилади.
2. Ҳар бир иш босқичини алоҳида ва хусусиятларини яхшироқ кўрсатиш учун паст
тезликда намойиш қилинади.
3. Ўқувчиларда аниқ тасаввур ҳосил қилиш учун оддий тезликда яна бир марта
тўла равишда кўрсатилади.
3-поғона – кўрсатилган тарзда қайтариш: Ўқувчиларнинг ҳар бири амалиёт
ўқитувчисининг характерларини у кўрсатган тарзда қайтарадилар. Ўқувчилар ишлаётган
пайтда ўқитувчи уларнинг хатосини тузатади. Яхши ишни мақтайди, ёмон ишни танқид
қилади.
4-поғона - машқ қилиш. Ўқивчилар тикув машинасига устки ва остки ипларни
тақиш, игнани ўрнатиш ва газламани тепки остига жойлаштириб, тикиш жараёнини
бажаришлари учун ўқитувчи уларга етарлича газлама ва ип бериб кўяди.
Агар иш натижалари сифат мезонларига жавоб берса, яъни газламадаги бахя қатор
сифатли бажарилса, иш тугатилиши мумкин.
Биринчи ва иккинчи босқич бўйича ўқувчилар дастлабки назарий билимларга эга
бўлишлари керак. Ушбу усулни ўқув жараёнида қўллаб ўтказилган тадқиқотлар ва олимлар
фикрларига кўра, режа асосида ишлатилган ташқи қўзьовчилар ва назорат қилиниши мумкин
бўлган реакцияларгина етарли даражада текширилиши мумкин. Шундан келиб чиқиб,
ўрганишнинг «Тўрт паьонали» усули бўйича қуйидаги илмий хулосалалрни бериш мумкин:
1. Ўзлаштириш (ўрганиш) – бу қўзьош таъсири ва реакция кетма-кетлиги
такрорланишининг натижасидир.
2. Такрорлаш орқали «Шартли рефлекслар орқали ўрганиш» тамойили ҳосил
бўлади.
3. Ўзлаштиришда эришилган натижалар раьбатлантирилса (мақтаб турилса),
ўрганиш самараси ошиб боради.
Бугунги кунда босқичларни мураккаблаштиришга ҳаракат қилинмокда, яъни
машқлар мураккаблаштирилиб, уларни амалга оширишда ўқувчи бир вақтнинг ўзида бир
нечта кўникмалар ва жараёнларни амалда бажарадиган қилинмоқда. «Тушунтириш» ва
«Намойиш этиш» поғоналари эса босқичма – босқич амалга оширилади.
Бу усул касб – ҳунар коллежларида касб фанларидан амалий кўникмаларни
ўргатишда жуда яхши самара беради.
Do'stlaringiz bilan baham: |