Фарғона политехника институти

Назорат учун саволлар 
1. Кадрлар тайёрлаш миллий дастури рақобатбардош мутахассислар тайёрловчи 
педагогга қўйиладиган замон талаблари. 
2. Педагогнинг умумлаштирилган модели хақида таъриф беринг. 
3. Илғор педагогик технологиялар йўналиши бўйича лидерлик сифатлари нимага 
боғлиқ. 
4. Ахборотли технология йўналиши бўйича лидерлик сифатлари тушунтиринг. 
5. Ўқувчилар билимлари, кўникма ва малакаларини назорат қилишнинг рейтинг 
тизимини ташкил этиш 
6. Ўқувчиларнинг мустақил билим олишлари учун глобал Интернет компьютер 
тармоғининг ўрни. 
7. Рейтинг тизими асосида ўқувчилар билимини баҳолаш бўйича педагогнинг лидерлик 
сифатлари қандай? 
8. “Шахс ахборотли муҳит” тизимидаги жараёнлар қандай? 
9. Педагогнинг фаолиятида Кадрлар тайёрлаш миллий дастурининг ўрни қандай? 
10. Умумлаштирилган модел сўзига таъриф беринг. 
 
 
 
12-Маъруза 
ФАНЛАРНИНГ УСЛУБИЙ АСОСИНИ ТАШКИЛ ҚИЛИШ ВА ИЛҒОР 
ПЕДАГОГИК ТЕХНОЛОГИЯ ЭЛЕМЕНТЛАРИНИ ИШЛАБ ЧИҚАРИШ 
 
Режа: 
1. 
Ўрганиш босқичлари. 
2. 
Илғор педагогик технология элементлари. 
3. 
Махсус фанларни ўрганиш самарасини ошириш йўллари. 
 
Таянч сўз ва иборалар: 
 Вазиятлар, “диққат”, «идрок», «тушуниш», ўрганиш босқичлари, ўрганишга 
таъсир қилувчи омиллар, абстракция даражаси, сенсатик ҳолатлар, ўқитиш вақти, 
ўзлаштириш даражаси, тасаввур даражаси, символлар даражаси. 
 
Ўрганиш босқичлари 
Касбий таълимда махсус фанларни ўрганиш, уларнинг назарияси ва 
амалиётида, мазмуни, шақл услубларини танлашда ҳамда ўқув мақсадларини белгилашда 
ўзига хосликни талаб этади. 
Махсус фанлардан ўқув жараёнларини ташкил этишда ўқув материалларининг 
соддадан мураккаблашиб, мазмунинг чуқурлашиб бориши, ишлаб чиқариш жараёнининг 
кетма-кетлигига боғлиқ ҳолда машғулотлар тизимлаштирилади. 
Назарий ва амалий машғулотнинг тизимлаштирилиши ўқув материалининг 
мазмунини бутунлигича қамраб олишини, баён этишини, мустаъкамланишини ва 
мавзуларнинг кетма-кетлигига мос ҳолда ўрганилиши ҳамда ўзлаштириш даражасини 
назорат қилишни таoминлайди. Махсус фанларни ўрганишда, таълим услубларни танлашда 
ўқувчилар ва ўқитувчилар фаоллигини, мустақиллигини, фикрлашнинг тезкорлигини 
таoминлашга мос келадиган услубларни танлашга алоҳида эътибор берилади. 
Махсус фанларни ўқитишга қуйидаги дастлабки вазиятлар ҳам таъсир қилади: 
1. ҳатти 
ҳаракатларга реакция таъсири,яъни бирор ҳаракат бажарилишининг 
мураккаблиги; 
2. ўрганишга иштиёқ, яъни аниқ тасаввур қилинган ўқув мақсадларига эришишга 
интилиш; 

---

53 
3. ташқи турткилар, яъни қизиқиши бўлмаган ўқувчига қизиқишини уйьотиши мақсадида 
ўқитувчи туртки беради. 
Ўрганиш сабаблари «диққат» ва «идрок» тушунчалари билан чамбарчас боғлиқдир: 
1. 
Диққат. Даставвал ўқувчиларнинг диққатини ўқув обектларига жалб этиш 
керак. 
2. 
Идрок. Сенсорик таъсирлар орқали (кўриш, эшитиш, хид билиш, маза билиш, 
тегиш, ушлаб куриш) ўқувчи қандайдир ахборотни қабул қилади. 
3. 
Тушуниш. Қабул қилинган ахборотни таълил қилиш ва маoносини англаш 
орқали маълум тасаввур пайдо бўлади. Ўқувчининг қабул қилишига қараб, бу тасаввур 
маълумотнинг мазмуни ҳақида тушунча ҳосил бўлишига олиб келади. 
Махсус фанларни ўрганиш жараёнини билим дастури орқали қуйидаги босқичларга 
бўлиш мумкин: 
1. Билиш босқичи. Ушбу босқичда ўқувчи махсус фан таркибидаги бирор мавзу 
хақида билимларни эгаллайди ва эслаб қолади. 
2. Тушуниш босқичи. Ўқувчи мавзуларнинг маoносини ва ўзаро алоқаларни 
тушунади ва шуни ҳар хил вазиятларда таoрифлаши мумкин.