Фaрғона давлат университети C.Ҳақназарова, M.Қурбонов, P. Мамасолиев, Д. Мамарасулов

Dativ ваAkkusativ келишигикўмачилари
(die Prдposition mit Dativ und Akkusativ)
ҚуйидагикўмакчиларDativ ваAkkusativ келишигикўмакчиларибиланқўлланилади:
аn -ёнида, ёнига, олдила, олаига, устида, устига
auf -устида, устига
hinter - орқасида, орқасига
in -ичида, ичига
neben-олдида, олдига, ёнида, ёнига
über - устида, устига, тепасида, тепаcига
unter - тагида, тагига, остида, остига
vor - олдида. олдига
zwischen - орасида, орасига
Агар улар гапда ўрин ва пайтни ифодалаб wo? (қаерда) wann? (қачон?) сўроқларига жавоб бўлса, убошқараётган от Dativкелишигида бўлади. Агар иш-ҳаракат wohin? (қаерга?) cўpoғигажавоб берса, Akkusativкелишиги қўлланилади.
Ich hänge das Bild an die Wand.(Akkusativ).
Das Bild hängt an der Wand (Dativ)
Er liegt das Buch auf den Tisch (Akkusativ).
Das Buch liegt auf dem Tisch (Dativ).
Машқлар.
Саволларгажавобберинг.
1. Wohin fährst du? (das Stadion)
2. Wo lebt dein Freund? (die Stadt)
3. Wohin schreiben wir dieses Wort? (das Vokabelheft)
4. Wohin gehen Sie? (das Sprachlabor)
5. Wo sitzt das Kind? (der Vater und die Mutter)
6. Wo ist ein Fehler? (meine Arbeit)
7. Wohin tritt der Dozent ein? (der Lehrerraum)
Таржимадилинг.
1. Бизкиногакетяпмиз. 2. Ухиёбонёнидажойлашган. 3.Акамтелевизорнибурчаккақўйди. 4. Столнихонаўртасигақўясанми? 5. Стол устида чиройли гулдон турибди. 6. Душанба куни немис тили дарсимиз бор. 7. Деворда расм осилиб турибди. 8. Дарсдан кейинўқув залига бораман.
Genitivкелишиги кўмакчилари(diePräpositionenmitGenitiv)
Қуйидаги кўмакчилар Genitivкелишиги кўмакчилари билан қўлланилади:
während - пайида, вачтида
wegen - туфайли, сабабдан
statt (anstatt) - ўнига
trotz - қарамасдан .
Машқлар
Genitiv кўмакчилариданмосиннқўйинг.
1. ... der Ernte hat der Bauer keine Zeit. 2. Der Student hat … seines Fehlers viel versaumt. 3. … des Bruders kam die Schwester. 4. … des Regens geht die Arbeit. 5. ... Blumen bringe ich ein Buch. 6. ... des Gewitters ist niemand gern draussen.
7. ... allem bleiben wir Freunde. 8. Er hat das nur … des Geldes getan.