Faollashtirish omili sifatida

www.pedagoglar.uz
22-son 4 –to’plam fevral 2022 
Sahifa: 212 
Masalani yechishda sxema va chizmalar juda katta yordam beradi.Sxema va 
chizmalar bolani butunlay boshqa olamga olib kiradi.Tasavvur qilishi osonlashadi. 
Bu shunday ko‘rgazmali kashfiyotki,o‘zidan-o‘zi masala bilan bog‘laydi.Sxema va 
chizmalar bolaning darrov diqqatini tortadi.Agar farzandingiz sxema va chizmalarni 
chizolsa,unday bola bilan masala yechishda muammo bo‘lmaydi.Bunda albatta bo‘sh 
qog‘zoga chizmalar chizdirasiz,chunki u hali chizishni bilmaydi.Bola uni 
tushunarli,chiroyli qilib chizguncha dars tugaydi.Bizga esa aniq ,tez va to‘g‘ri 
bajarishi kerak.Chiroyli chizishi shart emas,muhimi u nima chizganini tushunsin. 
Masalan: Nargizaning onasi 2 litrli bankalardan 6 tasiga murabbo 
yopdi.Nargizaning onasi hammasi bo‘lib necha litr murabbo yopdi? 
Darrov chizishga harakat qiladi.Chizmalar chizila borarkan,bola ham tushuna 
boshlaydi. 
2 2 2 2 2 2 
2+2+2+2+2+2=12 2x6=12 
Yoki, Samolyot A shahardan K shahrigacha bo‘lgan masofani soatiga 800 km/s 
tezlik bilan 6 soatda bosib o‘tdi. Samolyot hammasi bo‘lib nech km masofani bosib 
o‘tgan? 
 
800 800 800 800 800 800 
A K 
 
Yechim: 800+800+800+800+800+800=4800 
800x6=4800 
Bola masala yechishda tasavvurini ham tasvirlashga o‘rganib boradi. 
Bolada aniq tasavvur hosil bo‘lgandan keyin u masalani qiynalmay mustaqil yecha 
oladi. 

---

www.pedagoglar.uz
22-son 4 –to’plam fevral 2022 
Sahifa: 213 
Mana shunday ko‘nikmalarni hosil qilgandan keyingina bolaga formulalar haqida 
gapirish mumkin.Agar bola formulani yoddan bilsayu, uni kerakli joyda ishlata 
olmasa,unday bilishdan foyda yo‘q. 
Sxema va chizmalar nafaqat boshlang‘ich ta‘limda ,balki yuqori sinflarda ham yaxshi 
yordam beradi va eng asosiy u hayotda ham kerak bo‘ladi. 

---