Fanning o’quv dasturi Oliy va o’rta maxsus, kasb-hunar ta`limi o’quv-uslubiy birlashmalari

Klinika.  Kechish boskichlari: 
Boshlang‘ich faza-Bu fazada bemorlarni deyarli hech narsa bezovta qilmaydi. Biroq yaxshi so‘rab-
surishtirganda  bemorlarni  ko‘proq  shamollash  bezovta  qilishi  aniklanadi.  Bemorlar  umumiy 
holsizlikka,  tez  charchashga  shikoyat  qiladi.  Bu  belgilar  asta-sekin  progressiyalanib  borishi 
xarakterli. Ob’ektiv ko‘rganda umumiy ahvoli qoniqarli, teri va shilliq qavatlari och-pushti rangda. 
Qorin palpatsiyada ogriqsiz, taloq taranglashgan. 
Rivojlangan  faza-bemorlarni  umumiy  holsizlik,  tez  charchash,  ish  qobiliyatining  pasayishi,  ko‘p 
terlash (ayniksa kechqurun), suyaklarda og‘riq, ishtahaning pasayishi, chap qovurg‘a ostida og‘riq, 
oriqlash,  tana  haroratining  ko‘tarilishi.  Ob’ektiv  ko‘rganda  teri  va  shilliq  qavatlar  rangpar,  limfa 
tugunlar kattalashmagan, taloq kattalashgan va korinning 1/3 qismini egallaydi. 50-60% bemorlarda 
jigar  kattalashgan    4-5sm,  suyak-bo‘g‘imlarda  ogriq    (artralgiya),  qovurgalarda  og‘riqlar,  ko‘z 
venalari kengaygan.  
Terminal  faza-  bemorlar  umumiy  holsizlikka,  hansirashga,  yurak  tez  urishiga,  bosh  aylanishi, 
quloqda  shovqin,  ko‘z  oldining  qorongilashuviga,  qon  ketishga  (milkdan,  burundan,  oshqozon-
ichakdan,  buyrakdan,  bachadondan),  infeksion-yallig‘lanish  kasalliklari  (angina,  pnevmaniya)dan 
shikoyat  qiladi.  Bemorlar  terisi  rangpar,  terida  gemorragik  toshmalar  toshgan,  oriqlash,  og‘iz 
bo‘shlig‘i  shilliq  qavatida  yarali-nekrotik  jarayonlar  rivojlanadi.  Periferik  limfa  tugunlar 
kattalashmagan.  Chap  qovurg‘a  ostida  og‘riq,  taloq    qorinning  2/3  qismini,  hatto  chanoq  
sohasigacha kattalashadi.