Fanning maqsad va vazifalari Kimyo fanining paydo bo'lish tarixi. Modda va materiya tushinchalari

Appled pressure needed ta prevent vdurte increase
I Bir modda zarrachalarining ikkinchi modda ichida taqsimlanishiga diffuziya deb ataladi. Agar yuqori

konsentratsiyali eritmaolib, uning ustiga suv quysak, erigan modda zarrachalari suvga o’ta boshlaydi va ma'lum vaqtdan keyin eritma bir xil konsentratsiyaga erishadi. Eritmalarda diffuziya tufayli og’irlik kuchi yangilanadi.

Har qanday og’ir tuz eritmasi ustiga suv solsak, ogir zarrachalar yuqoriga ko’tariladi

2. 
   Agar erituvchi bilan eritma o’rtasiga yarim o’tkazgich parda qo’ysak, bu pardaorqali erituvchi zarrachalari eritmaga o’tib uni suyultira boshlaydi. Erituvchi zarrachalarining yarim o’tkazgich pardaorkali o’tish jarayoni osmos hodisasi deyiladi.
   

Osmos hodisasi natijasida eritmadaosmotik bosim vujudga keladi. Bu bosim osmos hodisasini to’xtatish uchun ya'ni erituvchi molekulalarini pardadan o’tmasligi uchun eritmaga berish kerak bo’lgan tashqi bosimga teng bo’ladi.

Tubi va devorlari yarimo’tkazgich qilib tayyorlangan maxsus idishga qand eritmasidan quyib, uni suv to’ldirilgan idishga botiramiz.

Bunda osmos hodisasi boshlanadi. Qand zarrachalari yarim o’tkazgich pardaorqali o’taolmaydi. Suv zarrachalari esa pardaorqali eritmaga o’tishi natijasida eritmani suyultiradi. Buning natijasida eritmaning hajmi oshib, nay bo’yiga ko’tarilib boradi. Eritmaning bunday ko’tarilishidan hosil bo’lgan nayda gidrostatik bosimi suvning sirtdan ichkariga kirayotgan molekulalariga qarshilik qila boshlaydi. Nayda eritmaning ko’tarilishi to’xtaydi, ya'ni ustunning bosimi eritmaning osmotik bosimiga tenglashadi va osmos hodisasi to’xtaydi.

P = CRT