Фанидан таянч конспект ғ. Б. Эрназаров

15-мавзу.Иқтисодиётни модернизация қилишнинг маҳаллийлаштириш дастурини амалга оширишдаги аҳамияти

1. 
   Экспортга мўлжалланган ва импорт ўрнини босадиган рақобатбардош замонавий маҳсулотлар ишлаб чиқаришни кўпайтиришни рағбатлантириш
   
2. 
   Республиканинг кичик бизнес ва йирик корхоналари ўртасидаги саноат кооперациясини мустаҳкамлаш
   
3. 
   Маҳаллий ишлаб чиқарувчилар маҳсулотларининг нарх бўйича рақобатбардошлигини ошириш
   

1. 
   Экспортга мўлжалланган ва импорт ўрнини босадиган рақобатбардош замонавий маҳсулотлар ишлаб чиқаришни кўпайтиришни рағбатлантириш
   

Мамлакатимизда амалга оширилаётган иқтисодий ислоҳотларнинг ажралмас қисми бўлган таркибий ўзгаришлар сиёсатда устувор соҳалар ва саноат тармоқларини жадал ривожлантириш асосида миллий иқтисодиётнинг самарадорлигини ошириш, унинг рақобатбордошлигини юксалтириш, импорт ўрнини босадиган ва экспортбоп рақобатбардош замонавий маҳсулотлар ишлаб чиқаришни рағбатлантириш ва улар кўламини кенгайтириш мақсадлари кўзда тутилади.
2014 йилда Ўзбекистон Республикаси экспорт таркибида пахта толаси 7,4%, экспорт ва импорт таркибида озиқ овқат маҳсулотлари мос равишда 11,9% ва 10,9%, химиявий маҳсулотлар 4,6% ва 16%, энегретика ва нефт маҳсулотлари 26% ва 6,2%, қора ва рангли металлар 6,9% ва 8 %, асбоб ускуна ва машиналар 3,8% ва 39,7%, хизматлар 21,6% ва 7,5% ҳамда бошқа кўрсаткичлар 17,8% ва 11,7% улушларга тенг.
Хулоса қилиб айтганда импорт ўрнини босадиган ва экспортбоп рақобатбардош замонавий маҳсулотлар ишлаб чиқаришни рағбатлантириш ва улар миқёсини кенгайтириш учунқўйидаги тадбирларни амалга ошириш мақсадга мувофиқдир:
- корхоналарни модернизация қилиш, техник ва технологик қайта жиҳозлашни янада жадаллаштириш, замонавий мослашувчан технологияларни кенг жорий этиш (аввламбор экспортга йўналтирилган ва маҳаллийлаштириладиган корхоналар учун);
- жорий конъюнктура кескин ёмонлашиб бораётган ҳозирги шароитида экспортга маҳсулот чиқарадиган корхоналарнинг ташқи бозорларда рақобатбардош бўлишини қўллаб-қувватлаш ва экспортни рағбатлантириш учун қўшимча омиллар яратиш;
- қатъий тежамкорлик тизимини жорий этиш, ишлаб чиқариш харажатлари ва маҳсулот таннархини камайтиришни рағбатлантириш ҳисобидан корхоналарни рақобатбардошлигини ошириш керак;
- жаҳон бозорида талаб пасайиб бораётган бир шароитда, ички бозорда талабни рағбатлантириш орқали маҳаллий ишлаб чиқарувчиларни қўллаб-қувватлаш ва шу асосда иқтисодий ўсишнинг юқори суръатларини сақлаб қолиш;
- жалб этилаётган инвестицияларни кўпайтириш ҳисобига таркибий ўзгаришларни давом эттириш.

2.