Фанидан таянч конспект ғ. Б. Эрназаров

16-мавзу. Ўзбекистон Республикаси ташқи савдоси айланмасини диверсификация қилиш

1. 
   Ўзбекистон Республикаси ташқи савдо сиёсатининг ўзига хос хусусиятлари
   
2. 
   Экспортни диверсификация қилиш ва янги ташқи бозорларни ўзлаштириш.
   
3. 
   Экпорт ва импортни диверсификация қилиш
   

1. 
   Ўзбекистон Республикаси ташқи савдо сиёсатининг ўзига хос хусусиятлари
   

Ўзбекистон ўз мустақиллигини қўлга киритгандан сўнг бозор иқтисодиётига асосланган жамият қуришга, дунёнинг турли мамлакатлари билан ҳамкорликни ривожлантириш, аввало, ташқи савдони такомиллаштириш орқали жаҳон бозор тизимига интеграциялашиш томон йўл тутди.
Маълумки, мамлакатимизнинг иқтисодий салоҳияти экспорт ҳажмининг тўхтовсиз ошиб бориши имкониятини беради. Мустақиллик йилларида хом-ашё товарларининг экспортини сезиларли даражада қисқартиришга эришилган. Жаҳон тажрибаси гувоҳлик беришича, бир турдаги маҳсулотни кўплаб миқдорда экспорт қилишга мослашиш мамлакат иқтисодиётини ушбу маҳсулотнинг жаҳон бозори коньюктурасига боғлиқ қилиб қўяди.
Ўтган асрнинг 90 йилларида давлатимизнинг ташқи савдо сиёсати экспортни ривожлантиришга эмас, балки импорт ўрнини қоплашга қаратилган эди. Лекин, халқаро тажриба шуни кўрсатмоқдаки, бу икки стратегия тўғри қарама-қарши чораларни қабул қилишни талаб этади, қайсики бир вақтни ўзида иккаласини амалга оширишни имкони йўқлигини. Натижада ҳозирги вақтда мамлакат ташқи савдоси хом-ашё экспортининг нисбатан юқорилиги ва экспорт-импорт операцияларида хусусий секторнинг фаол қатнашмаётганлиги билан характерланмоқда.
Минтақалар экспорт фаолиятининг истиқболдаги ривожланишига ташқи омиллар ҳам кескин таъсир кўрсатиши мумкин. Яқин йиллар ичида Осиё ва баъзи МДҲ давлатларида рўй бераётган молиявий танглик ҳолатининг янада кескинлашуви кутилмоқда. Бу эса, ўз навбатида, стратегик аҳамиятга эга бўлган олтин, пахта толаси, газ ва рангли металлар каби асосий экспорт маҳсулотларига нисбатан жаҳон нархларининг ўзгаришига олиб келиши мумкин.

2.