Fanidan qisqacha konspekt

6.2.Qo’shma korxonalarni tashkil etishda xorijiy investitsiyalarni jalb 

etishni rag’batlantirish 

 

O’zbekiston Respublikasida investitsiya faoliyatining rivojlanib borishi, foyda 

olishning turli yo’llarini amalga tatbiq etishga olib kelmoqda. Agarda avval 

korxonalarda asosiy daromad o’zida ishlab chiqarilgan mahsulotni sotishdan iborat 

bo’ladigan bo’lsa, bozor munosabatlari rivojlanayotgan hozirgi sharoitda investitsiya 

va moliyaviy daromad olishga kengroq e’tibor qaratilmoqda. Hozirgi kunda investor 

oldida turgan asosiy maqsad optimal investitsiya portfelini shakllantirish bo’lib, 

uning ushbu portfel tarkibiga kiruvchiga investitsiya qimmatliklarini, boshqacha 

aytganda, investtsiya mulk ob’ektlarini qanday joylashtirishi ham muhim hisoblanadi. 

Bugungi kunda investor mulkini qaysi faoliyatga yo’naltiriliishi ham muhim 

masalalar qatoriga kiradi. Tadbirkorlikning tashkiliy-huquqiy shakllaridan biri 

qo’shma korxonalar hisoblanadi. Qo’shma korxonalar tashkil etish korxona va 

tashkilotlarning chet ellik sheriklar bilan aloqasini yuksaltiradi, mamlakat hududida 

xorijlik tadbirkorliklarga keng sharoit yaratadi, mamlakat hududiga xorijiy 

investitsiyalarini jalb etadi. Bozor iqtisodiyotiga o’tish sharoitida milliy iqtisodiyotni 

barqarorlashtirishning  asosiy  omillaridan  biri  bu  qo’shma  tadbirkorlikni 

rivojlantirishga keng yo’l ochib berilishidir. Hozirgi kunda xorijlik ishbilarmonlar 

O’zbekistonni o’zlari uchun qulay va ishonchli sherik deb hisoblaydilar, chunki 

respublikamizda xorijiy investorlar uchun qulay investitsion muhit yaratildi. Natijada 

ularda o’z sarmoyalarini respublikamizda joylashtirish va biz bilan hamkorlik qilish 

istagi ortib bormoqda. Respublikamizda yaratilgan qulay investitsion muhitning 

asosiy omillari - respublikamizdagi qulay siyosiy barqarorlik, boy xom ashyo 

resurslarining mavjudligi, qo’shma tadbirkorlikning huquqiy asosi yaratilganligidir.  

Xorijiy investorlar bilan qo’shma korxonalar tashkil qilish mamlakatimizga: 

-  yangi, zamonaviy texnika va texnologiyalarni respublika iqtisodiyotiga jalb 

qilish, ularni ishlab chiqarishga joriy kilish esa necha yillar davomida sifatsiz, 

xaridor talabiga javob bera olmaydigan mahsulotlar ishlab chikaruvchi eski 

texnikalardan tezrok qutilish imkonini beradi; 

-  yangi ish joylari tashkil qilish va aholining ishsiz qismini ish bilan 

ta’minlash, shu bilan birga, xorijning ilg’or boshkaruv tajribasini joriy kilish 

imkonini beradi va shu orqali mehnat unumdorligi oshiriladi; 

-  jahon bozorida raqobatlasha oladigan sifatli mahsulotlarni  ishlab  chiqarish  va  

ularni  eksport kilish evaziga mamlakatga erkin konvertatsiya qilinadigan 

valyutalarning ko’proq kirib kelishini ta’minlaydi. 

 

---

24