Fanidan qisqacha konspekt

6-mavzu. Xorijiy investitsiyalarni jalb qilishni rag’batlantirishning 

zamonaviy shakl va usullari 

(4 soat) 

6.1.  O’zbekiston Respublikasida xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi 

korxonalar uchun imtiyozlar 

6.2.  Qo’shma korxonalarni tashkil etishda xorijiy investitsiyalarni jalb etishni 

rag’batlantirish 

6.3.  To’g’ridan-to’g’ri xususiy xorijiy investitsiyalarni jalb etishni 

rag’batlantirish 

 

6.1. O’zbekiston Respublikasida xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi 

korxonalar uchun imtiyozlar 

 

Bugungi kunda xorijiy investitsiyalarni yanada kengroq miqyosda jalb qilish, 

xorijiy investorlarni o’z mablag’larini mamlakatimiz iqtisodiyoti uchun sarflashga 

qiziqtirish maqsadida qonun asosida ular uchun imtiyozli moliyaviy sharoitlar 

yaratilgan. Ular quyidagi chizmada o’z ifodasini topgan. 

O’zbekistonda mamlakat iqtisodiyotiga xorijiy investitsiyalarni keng jalb etish 

uchun qulay investitsiya muhitini yaratish, xorijiy investitsiyalarni jalb etish 

tadbirlarini (jumladan, imtiyozlarni berish) amalga oshirishda quyidagi tamoyillarga 

asoslaniladi: 

•  tashqi iqtisodiy faoliyatni yanada erkinlashtirish sohasida aniq maqsadni 

ko’zlab siyosat yuritish; 

•  respublika iqtisodiyotiga bevosita kapital mablag’ni keng jalb etishni 

ta’minlaydigan huquqiy ijtimoiy-iqtisodiy va boshqa shart-sharoitlarni tobora 

takomillashtirish; 

•  respublikaga jahon darajasidagi texnologiyani yetkazib berayotgan va 

iqtisodiyotni zamonaviy tarkibini vujudga keltirishga ko’maklashayotgan xorijiy 

investorlarga nisbatan ochiq eshiklar siyosatini yuritish; 

•  mablag’larni  respublika  mustaqilligini  ta’minlaydigan,  import  o’rnini 

qoplovchi va raqobatbardosh mahsulot ishlab chiqarish bilan bog’liq bo’lgan eng 

muhim ustuvor yo’nalishda jamlash. 

Xorijiy investitsiyalar bilan tashkil etilgan korxonalar (savdo, vositachilik, xom 

ashyo yetkazib beruvchilardan tashqari) ro’yxatdan o’tgan kundan boshlab: 

- daromad (foyda) solig’idan birinchi yil 25 foiz qismidan, ikkinchi yil 50 foiz 

qismidan,  uchinchi yil 100 foiz ozod qilinadi,  qishloq hududida esa birinchi yildan 

100 foiz ozod qilinadi; 

-mulk solig’idan 2 yilga ozod qilinadi; 

-ishlab chiqargan mahsulotining 30 foizdan ortig’i eksportga chiqarilsa, 50 foiz 

daromad solig’idan (foyda solig’i), 15-30 foiz eksportga chiqarilsa,  30 foiz daromad 

(foyda) solig’idan ozod qilinadi; 

-ishlab chiqarish bilan band bo’lsa, yer solig’idan 2 yilga ozod qilinadi. 

---

23 

 

O’zbekiston Respublikasida alohida sohalarga imtiyozlar berish ko’zda tutilgan. 

Unga ko’ra neftь va gaz konlarini ochish va qidirish ishlariga xorijiy kompaniyalarni 

jalb qilgan korxonalar ushbu ishlarni amalga oshirish davrida barcha soliqlardan, 

shuningdek ushbu ishlarni amalga oshirish uchun zarur uskunalarni import qilishda 

bojlardan ozod qilinadi.