Fanidan O‘quv metodik majmua

Bug' yordamida o'chirish.
Ba'zi bir sanoat korxonalarida juda ko'p miqdorda bug' hosil bo'lishi 
mumkin. Bunday korxonalarda yong'in chiqqan taqdirda bug'dan foydalanish maqsadga muvofiqdir. 
Bug' bilan o'chirishning asosiy qonunyati shuki, xonalarga yuborilgan bug' kislorodga boy havoni siqib 
chiqarib, uning o'rnini egallaydi. Bug'ning o't o'chirish samaradorligi uning ma'lum bir xonaga yuborilgan 
miqdoriga bog'liq bo'ladi. Bug'da bug' yonayot-gan xonadagi asosiy bo'shliqlarning hammasini to'ldirib, 
kislorodli havoni butunlay siqib chiqarishi kerak. Bunda hosil bo'ladigan or-tiqcha namlik o't o'chirishning 
asosiy vositasi bo'la olmaydi. 
Bug' bilan o't o'chirishning mazmunini quyidagicha tushuntirish mumkin. Yong'in bo'layotgan xonaga 
qisqa muddat (5—10 minut) ichida ko'p miqdorda, ya'ni u to'lguncha bug' yuboriladi va tirqishlar iloji boricha 
berkitiladi. Bug' xonani butunlay qoplab, u yerdagi kislorodli havoni qisman siqib chiqaradi, qolgan qismida, 
xonaning yong'in hisobiga va yuborilgan bug' hisobiga 85 
°C
dan ortiq isib ketganligi sababli kislorod miqdori 
31 % ga qisqaradi va xonadagi kislorod miqdori 15—16 % ga kamayadi. 
Bu esa yong'inning davom etishi imkoniyatini yuqotadi. 
Yong'inga qarshi suv ta'minoti
. Odatda o't o'chirish uchun ishlatiladigan suv katta bosim ostida kuchli 
oqim sifatida alangalanayotgan joyga yuboriladi. Buning uchun yetarli bo'lgan bosimni shahar sharoitida 
umumiy shahar vodoprovod tarmoqlari orqali hosil qilinadi. Yoki bo'lmasa ba'zi bir yerlarda maxsus tayy-
orlangan hovuz va idishlardan foydalanish mumkin. Past bosimga mo'ljallangan vodoprovod tizimidagi suv 
bosimi ma'lum miqdordagi suvni yer yuzasidan kamida 10 
m
uzoqlikka o'tishi kerak (9.3-rasm).
Yuqori bosimga mo'ljallangan vodoprovod tizimida esa ma'lum miqdordagi suvni stvollar yordamida 
binoning eng yuqori nuqtasidan kamida 10 m uzoqlikka otib berishi kerak.
Bunday vazifalar vodoprovod baklarini yetarli darajadagi balandlikka o'rnatish bilan yoki ayrim hollarda 
nasoslar yordamida bajariladi.