Fanidan O`quv metodik majmua

Мунозара иштирокчиси учун эслатма:

• 
  Мунозара муносабатларни аниқлаш эмас, муаммонинг ечиш усули бўлади.
  
• 
  Бошқаларга ҳам гапириш имконини бериш учун жуда узоқ гапирманг.
  
• 
  Сенинг ақлли фикрларинг мақсадга эришиш учун, сўзларни ўлчаб кўр, уларни
  

ўйлаб гапир, ҳис-ҳаяжонларни назорат қил.

• 
  Эътирозчи йўлини тушунишга ҳаракат қил, унга ҳурмат билан ёндаш.
  
• 
  Фақат мунозара бўйича гапир, ўзингни ўқимишлилигинг ва умумий
  

билимидонлигинг билан ғурурланма.

• 
  Эътирозчи айтган фикрларни бузмасдан ва ажабланмасдан рад эт.
  

Кимнингдир кўнглини олиш ёки ўзининг чиқиши билан ўтказиб қўймоқ васвасаси билан кураш.


Seminar - munozaraning vazifali vositasi



Олиб борувчи - таълим берувчининг барча мажбуриятларини олади, муҳокама боришига раҳбарлик қилади, исботларни шарҳлаши ёки тушунча ва атамларни аниқ ишлатишни, муомалани тўғрилашни қайтаради.
Эътирозчи/ Тақризчи тадқиқотчилар муҳитида қабул қилинган олқишлаш муолажасини келтириб чиқаради.
Мантиқчи - маърузачи ёки эътирозчи фикрлашидаги қарама-қаршилик ва мантиқий хатоларни ажратади, тушунчалардаги маъноларни аниқлайди, исбот ёки қайтариш йўлини, фаразни ҳаракатланиш равонлигини таҳлил қилади.
Руҳшунос - натижавий муомалани ташкиллаштиришга ва ўзаро ҳаракатга жавоб беради, ҳамкорликдаги ҳаракатларнинг келишганлигига ҳаракат қилади, мунозарани зиддиятларга айланишига йўл қўймайди.
Эксперт - барча мунозаранинг натижавийлигини, илгари сурган фараз ва таклифларнинг тўғрилигини, қилинган хулосаларни баҳолайди, мунозарага ҳисса қўшган аниқ иштирокчилар тўғрисида фикрларни гапиради


A Q L I Y H U J U M USULI



Ақлий ҳужум (брейнстроминг-ақллар тўзони) - амалий ёки илмий муаммолар ечиш ғоясини жамоавий юзага келтириш.

Ishtirokchilar aqliy hujum vaqtida murakkab muammoni hal etishga harakat qiladilar: ularni tanqid qilishga yo‘l qo‘ymay uni hal etishning ko‘proq shaxsiy g‘oyalarini yuzaga keltiradilar, so‘ngra ko‘proq oqilona/samarali/maqbul va boshqa g‘oyalarni ajratadilar, ularni muhokama qiladilar va rivojlantiradilar, ularni isbotlash yoki qaytarish imkoniyatlarini baholaydilar.

Bu usul hamma vazifalarni bajaradi, lekin uning asosiy vazifasi - ta’lim oluvchilarni o‘quv-bilish faoliyatini faollashtirish, ularni muammoni mustaqil tushunish va echishga qiziqtirish va ularda muomala madaniyati, fikr almashinish malakalarini rivojlantirishi, tashqi ta’sir ostida fikrlashdan ozod bo‘lish va ijodiy topshiriqni echishda birlamchi yo‘l fikrlarini engib o‘tishni tarbiyalaydi.
An’anaviy ta’limda vazifani echish vaqtida ko‘pgina ta’lim oluvchilar o‘z g‘oyalarini aytishga botina olmaydilar. O‘z takliflarining xatoligi va ta’lim beruvchining salbiy munosabatidan, boshqa ishtirokchilarning yo‘q qilib yuboruvchi tanqidi va kulgisidan asosli qo‘rqadilar.

Ақлий ҳужум қоидаси:

Ҳеч қандай бирга баҳолаш ва танқидга йўл қўйилмайди!
Таклиф этилаётган ғояни баҳолашга шошма, агарда у ҳаттоки ажойиб ва ғаройиб бўлса ҳам ҳамма нарса мумкин.