Fanidan O’quv – uslubiy majmua

Kasb va mutaxassislik. Gidlarning kasbiy mahoratini takomillashtirishning

asosiy

yo‘nalishlaridan

biri

mutaxassislikdir.

Eng

avvalo

«kasb»

va

«mutaxassislik» kabi ikki tushunchaning mazmuni va o‘zaro aloqasini aniqlab
olamiz.

Kasb – aniq bilim va ko‘nikmalar jamlanmasini talab qiluvchi mehnat
faoliyati shaklidir.

Mutaxassislik – bir kasb zahirasidagi faoliyat turi. Masalan: vrach bu – kasb

bo‘lsa, terapevt, jarroh, stomatolog bu - mutaxassislik va sh.k. Kasb asosiy faoliyat

turi bo‘lsa, «mutaxassislik» tushunchasi ma’lum kasb doirasida bilim va mahoratga

erishganlik darajasini ko‘rsatadi, ya’ni, mutaxassis bu biror mutaxassislikni

professional egallagan ishchidir.
41

Gidlarni tayyorlash jarayonining vazifasi - mutaxassislarni malakali gid

qilish, ya’ni gid kasbining zaruriy bilim va ko‘nikmalariga ega bo‘lishi uchun har
bir mutaxassisga yordam berishdir. Bunda ishni shunday tashkil etish kerakki,

ekskursiya muassasasiga kelgan kishi o‘z mutaxassisligini nafaqat saqlab qolsin,

shu bilan birga uni takomillashtirib, ekskursiya xizmatini yaxshi tashkil etishi

uchun o‘z vazifasini mustahkamlasin.

Tarix o‘qituvchisi gid bo‘lganidan keyin tarixiy mavzuda ekskursiyalar

o‘tkazishi maqsadga muvofiqdir. Undan tabiatshunoslik mavzusida ekskursiya

mavzusini tayyorlashni talab qilish noto‘g‘ri bo‘ladi. Bu mavzudagi ekskursiyalarni

mutaxassis – biolog, geograf tayyorlashi maqsadlidir.

Ekskursiya muassasalari va davlat muzeylari qoshida gidlarning malakasini
oshirish kurslari tashkil etilgan (tarixiy, adabiyot, tabiatshunoslik, va sh.k.).

Masalan, Samarqand viloyatining Davlat muzey-qo‘riqxonasi qoshidagi gid-

ekskursovodlarni tayyorlash o‘quv markazida 216 soatlik «Ekskursiya xizmatlarini

tashkil etish» qayta tayyorlash kursi tashkil etilgan bo‘lib, ushbu kursni

tamomlagan tinglovchilarga «O‘zbekturizm» MK tomonidan «Samarqand shahri

gidi» ixtisosligi bo‘yicha qayta tayyorlash haqida guvohnoma beriladi. Hozirda

ushbu kursda 2013 yilda jami 116 nafar, 2014 yilda jami 107 nafar tinglovchi

o‘qidi.