Fanidan O’quv – uslubiy majmua

Ulug‘bek madrasasidagi hujralar. Hurmatli ekskursantlar! Siz ko‘rib turgan

to‘rtburchak hovlining sathi 30x40 metr. Mana bu xonachalar «hujralar» deb

nomlanadi. Aynan shu xonalarda Ulug‘bek madrasasida yuzga yaqin tahsil olgan
talabalar yashashgan. Hujralarga mana shu kichkina eshiklardan kirilgan. Nima

sababga ko‘ra eshiklar bunday kichkina? degan savol sizni qiziqtirgan bo‘lsa

kerak. E’tiboringizni har bir eshikning ustidagi oyatga qaratmoqchiman! Har bir
shu yerda tahsil olgan talaba birinchi navbatda oyatga hurmatini bildirgan holatda,

o‘zi yashagan va tahsil olgan bilim dargohiga, xonaga hurmat yuzasidan egilib

kirgan. Hujralarning sathi 3x3,7 metr yoki 3,2x4,6 metr bo‘lib, to‘rida yordamchi

xona ham bor. Havo va yorug‘lik hujralarga eshik orqali yoki eshik tepasidagi

panjarali oynachalardan kirgan. Qish kunlari isitish uchun sandal ishlatilgan.

Devorlarning qalinligi yoz kunlari issiqdan saqlab, qish kunlari issiq yo‘qolishiga

yo‘l qo‘ymagan, lekin zahlikdan saqlay olmagan. Shuning uchun uxlash joylari

yog‘ochdan yasalib, pastdan ikki metr balandlikda bo‘lgan. Ustiga chiqish uchun

hujra ichida yog‘och zinapoya o‘rnatilgan. Ikkinchi qavatdagi hujralarga devor

155

ichiga g‘ishtdan taxlangan o‘rama zinalar orqali chiqilgan. Ikkinchi qavatdagi

hujralarni bir-biri bilan tokchasimon peshayvonlar bog‘lagan. O‘rama zinalar

orqali madrasa tomiga va minora ustiga ham chiqish mumkin. Madrasa devorlari

pishgan g‘ishtdan taxlanib, oralari ganch qorishmasi bilan to‘ldirilgan. Darsxona

va xususan ichki xonalardagi bezak izlari qolmagan. Bularning hammasi ganch

bilan suvalgan va ko‘p marotaba oqlangan. Taxmin qilish mumkinki, hujralarning

ichki bezagi yelimli bo‘yoqlar bilan ishlangan.

Hurmatli ekskursantlar madrasa ichida ko‘rib turganlaringizdek, yozgi

darsxonalar, katta darsxona, masjid hamda mudarrislar xonasi ham mavjud

bo‘lgan.