Фанидан м а ъ р у з а л а р м а т н и

35-мисол. Олма джеми ишлаб чиқариш учун 100 кг 12% қуруқ моддали тайёрланган олма, 120 кг қанд, 15 кг 10% қуруқ моддали шарбат солинади. 1000 ш.б. пастерланган джем олиш учун олма сарф меъёрини шарбатни олмага алмаштирган ҳолда чиқит ва йўқотишлар миқдори 29% -ни ташкил қилганда ҳисоблаш талаб қилинади.
Аввалло хом ашё ва қанддан рецептга асосан пастерланган джем чиқиш миқдорини ҳисоблаш керак.

1000 ш.б. пастерланган джем олиш учун рецептура бўйича қанча тайёрланган олма ва желе ҳосил қилувчи шарбат сарфланишини қуйидаги нисбатлар асосида ҳисоблаб топамиз.

Мева учун
В - Р₁
400 -



желе ҳосил қилувчи шарбат учун

В - А
400 - А¹

(25) формулага асосан желе ҳосил қилувчи алмаштириш учун тайёрлан-ган олма миқдорини топамиз

1000 ш.б. джем учун керакли олма миқдори

Р = + Р₂ = 207 + 25,8 = 232,8 кг

1000 ш.б. пастерланган джем учун хомашё сарф меъёрини (26) тенглама бўйича топамиз.

Назорат учун саволлар:

1. 
   Потокани инверт сироп билан алмаштиришдаги сув ва қуруқ модда балансини ёзинг.
   
2. 
   Мева ҳажми сақланиши коэффициентини таърифланг.
   
3. 
   Мева зичлиги омили.
   
4. 
   Сульфитлаш.
   
5. 
   Сульфитланган мевадан мураббо тайёрлашдаги камчилик.
   
6. 
   2-расмда келтирилган номограммадан фойдаланиб хом ашё миқдори, ундаги қанд фойизи, қанд ва чиқадиган тайёр махсулот орасидаги боғланишни текширинг.
   
7. 
   Сиропда консерваланган мевадан мураббо пишириш афзаллиги.
   
8. 
   2-расмдан фойдаланиб сироп концентрациясини топишни ўрганинг.
   
9. 
   Джем сиропи.
   
10. 
    Ширин консерва ишлаб чиқаришда мева ва шарбатни ўзаро алмашиниши.
    

Таянч сўз ва иборалар:

Желе. Интерполяция. Тайёрланган олма. Ноқанд модда. Пектин. Органик кислоталар. Пастерланган.