Fanidan barcha bakalavriat ta’lim yo

ekzotermik reaksiyadir. 
Chaqnash harorati yopiq tigelda 61
o
C, ochiq tigelda 66
o
C dan katta bo’lmagan, 
flegmatizatsiya qilingan aralashmalari yopiq idishda chaqnashi mumkin bo’lmagan 
yonuvchi suyuqliklar yengil alangalanuvchi suyuqliklarga kiradi. Chaqnash harorati 
28
o
C gacha bo’lgan yengil alangalanuvchi suyuqliklar o’ta xavfli deb ataladi. 
Chaqnash harorati deb - maxsus sinov (tajriba) sharoitida kondensatsiyalangan 
moddaning yuzasidagi bug’lar yondirish manbaidan chaqnashga (alangalanishga) 
qodir bo’ladigan minimal haroratga aytiladi; bunda turg’un (barqaror) yonish 
kuzatilmaydi. 
Chaqnash - yonuvchi modda yuzasidagi gaz-bug’-havo aralashmasining qisqa 
muddatda nurlanish (nur sochish) bilan kuzatiladigan yonishi. 
Alangalanish harorati - maxsus sinov sharoitida moddaning shunday tezlikda 
yonuvchan gaz va bug’ ajratadigan va yondirish manbai ta’sir qilganida ularning 
alangalanishi kuzatiladigan minimal harorati. 
Alangalanish - moddaning yondirish manbai ta’sirida alangalanib, u 
olinganidan so’ng ham davom etadigan yonishga aytiladi. 
O’z-o’zidan alangalanish harorati - maxsus sinov sharoitida moddalarning o’z-

---

113 
o’zidan alangalanishi sodir bo’ladigan atrof-muhitning minimal haroratidir. 
O’z-o’zidan alangalanish - hajmiy ekzotermik reaksiyalar tezligining 
alangalanib yonish yoki portlash bilan kuzatiladigan keskinlikda oshib ketishidir. 
Alanga tarqalishining quyi (yuqori) konsentratsiya chegarasi - alanganing 
yondirish manbaidan fazoning istalgan nuqtasigacha tarqalishi mumkin bo’lgan 
yonuvchi moddaning oksidlovchi bilan mavjud bir jinsli aralashmasidagi minimal