Fanidan barcha bakalavriat ta’lim yo

2.
 
Modelli -
bu alohida odamga, ijtimoiy va kasbiy guraxlarga zararli omillarning 
ta’sir qilish modelini kurishga asoslanadi. 
Bu ikkita uslub (metod) hisoblarga asoslanadi, ammo xamma vaqt xam 
ma’lumotlar yetarli bo’lmaydi. 
3. 
Ekspertli usul -
bunda har xil xodisalarning (xavflarning) sodir bo’lish extimoli 
yuqori malakali mutaxassislarning (ekspertlarning) fikrini o’rganish orqali 
aniqlanadi. 
4. 
Ijtimoiy usul -
 har xil xodisalarning (xavflarning) sodir bo’lish extimoli to’g’risida 
axolining fikrini so’rashga asoslangan. 
Yuqorida qayd qilingan uslublar tavakkalning har xil tomonlarini ochib 
beradi. Shuning uchun ularni kompleks xolda qo’llash zarardir. 
2. Тavakkalni aniqlash qoidalari 
Favqulodda vaziyatlarda (FVlarda) axolining, ishchi va xizmatchilarning 
extimoliy talofatini (N) quyidagicha aniqlash mumkin: 
,
N
R
n
R
n
N




(4.1) 
bu yerda: 
R – FVdagi xavf – xatar turi bo’yicha odamlarning extimoliy talofati darajasi;
N - ob’yekt, soxa, tarmoq va shu kabilarda axoli yoki ishlovchilarning soni. 
1-misol.
 Bir yilda MDХ ishlab chiqarishida bo’ladigan inson o’lish tavakkalini 
aniqlang, agar har yili 14000 odam o’lsa, o’rtacha ishlaydiganlarning soni 138 million 
bo’lsa: 
4
8
4
.
10
10
38
,
1
10
4
,
1





ch
i
R
 
demak ishlab chiqarishda bo’ladigan inson o’lish tavakkali – 10