Fani bo’yicha O’quv-uslubiy majmua

To’lov shakllari deganda, odatda, huquqiy me’yorlarda ko’zda tutilgan, kreditor hisobiga mablag’larni o’tkazish usuli, hisob-kitob hujjati turi va hujjatlar aylanish tartibi bilan farqlanuvchi naqd pulsiz to’lovlar shartlari ko’zda tutiladi.
Korxonalar o’rtasidagi naqd pulsiz hisob-kitoblar:

• 
  to’lov topshiriqnomalari;
  
• 
  cheklar;
  
• 
  akkreditivlar;
  
• 
  tijorat banklari veksellari;
  
• 
  to’lov talabnoma-topshiriqnomalari;
  
• 
  to’lov talabnomalari;
  
• 
  inkasso topshiriqnomalari;
  
• 
  rejali to’lovlar vositasida amalga oshiriladi.
  

Mablag’larni to’lovchi bilan oluvchi o’rtasidagi to’lovlar shakli shartnoma (kelishuv) bilan belgilanadi.
Hisob-kitob hujjatlari belgilangan standartlar talablariga muvofiq kelishi va hisob-kitob hujjati nomi, hisob-kitob hujjati raqami, uning yozilgan kuni, oyi, yilini o’z ichiga olish kerak. Kun raqamlarda, oy so’z bilan, yil raqamlar bilan ko’rsatiladi, hisoblash mashinalarida to’ldiriladigan to’lov hujjatlarida oy raqamlarida ko’rsatilishi mumkin, to’lovchi bankining raqami, to’lovchi bankining nomi ko’rsatiladi, to’lovchi bankining nomi o’rniga hujjat matnida uning firma belgisi; to’lovchining nomlanishi, uning bankdagi hisob raqami;mablag’ oluvchining nomlanishi, uning bankdagi hisob raqami; oluvchi bankining nomlanishi (chekda ko’rsatilmaydi), mablag’ oluvchi bankning raqami ko’rsatilishi mumkin. To’lovchi va mablag’ oluvchi nomining banklar va mijozlar ishini qiyinlashtirmaydigan oqilona qisqartirilishiga yo’l qo’yiladi, to’lov maqsadi ko’rsatiladi (chekda ko’rsatilmagan).
Korxona va tashkilotlar bilan hisob-kitoblarda ular o’rtasida ko’zda tutilgan to’lov shakliga boG’liq holda hujjatlar qo’llanadi. Agar shartnomada korxonaning o’zi qarzini mol yetkazib beruvchilar, pudratchilar va turli tashkilotlarga o’tkazishi ko’zda tutilgan bo’lsa, to’lov topshiriqnomasi yoziladi.