Fan: Yong`in portlash xavfsizligi Mavzu: Suyultirilgan va yuqori bosimdagi gazlarni saqlash va tashish

Gaz
Ballon rangi
Yozuv matni
Yozuv rangi
Chiziqlari rangi
Azot
Qora
Azot
Sariq
Jigar rang
Ammiak
Sariq
Ammiak
Qora
-
Texnik argon
Qora
Texnik argon
Ko’k
Ko’k
Asetilen
Oq
Asetilen
Qizil
-
Butan
Qizil
Butan
Oq
-
Vodorod
To’q ko’k
Vodorod
Qizil
-
Havo
Qora
Siqilgan havo
Oq
-
Kislorod
Havorang
Kislorod
Qora
-
Karbonat 
kislota
Qora
Karbonat kislota
Sariq
-
Xlor
Himoya rangida
-
-
Ko’k
Boshqa yonuvchan 
gazlar
Qizil
Gaz nomi
Oq
-
Boshqa 
yonmaydigan gazlar
Qora
Gaz nomi
Sariq
-
Ballonlarning (maxsus idish) rangining farqlanishlari

---

Ballonlar to’ldirish joylarida ularning ichki bosimi
0,05 MPa dan kam bo’lmasligi kerak. Chunki qoldik
gaz ballondagi qanday gaz borligini aniqlash imkonini
beradi. Agar ballon asetilen uchun mo’ljallangan bo’lsa,
unda qoldik gaz 0,65 MPa dan kam va 0,10 MPa dan
ortik bo’lmasligi kerak. Ma`lum mikdordagi gazning
bo’lishi unda qanday gaz borligini aniqlashdan tashqari
idishning zich yopilganligini kafolatlaydi va shuningdek
idishga tashqi xavoning kirib, xavfli vaziyat vujudga
keltirmasligini ta`minlaydi.

---

Suyultirilgan va yuqori bosim ostida siqilgan gazlarni saqlash idishlari
xilma - xil tuzilishga va xajmga ega bo’ladi. Ularning asosan bir yerga
o’rnatilgan va xarakatlantirib yurgizish uchun mo’ljallangan turlari bo’ladi.
Bosim ostida ishlaydigan idishlarga bug` xosil qilish va suv isitish
kozonlari, kompressorlar, xamma turdagi gaz ballonlari, bug` o’tkazgichlar
va yuqori bosimli gazlarni o’tkazuvchi quvirlar kiradi.
Sanoat korxonalarida ishlatiladigan katta bosimdagi idishlarning zich
yopilganligining buzilishi natijasida fizik va kimyoviy portlash xavfi vijudga
keladi.
Masalan oddiy xavo bosimida suv 100
o
S da qaynaydi. Agar biz shu suvni
berk qozonda qizdirsak unda uni bosib turgan par xisobiga kaynash to’xtab
qoladi. Endi suvni qaynashi uchun qo’shimcha issiqlik berilishi kerak.

---