Тадқиқотнинг республика фан ва технологиялари ривожланишининг устувор йўналишларига боғлиқлиги. Мазкур тадқиқот Республика илм-фани ва технологиялари ривожланишининг устувор йўналишларига мувофиқ равишда амалга оширилган: VII. Кимёвий технологиялар ва нанотехнологиялар.
Диссертация мавзуси бўйича чет-эл илмий тадқиқотларининг шарҳи. Иссиқлик электр станциялари, тоғ-металлургияси ва металлургия саноати техноген чиқиндиларини комплекс қайта ишлаш технологиясини жорий этишга қаратилган тадқиқотлар дунё олий ўқув юртларининг етакчи илмий марказларида, шунингдек, Осака университетида (Япония), М.В.Ломоносов номидаги МДУда (Россия), Миллий тадқиқотлар ва технологиялар университетида «МПҚИ» (Россия), Томск давлат университетида (Россия), Омск давлат техника университетида (Россия), Достоевский номидаги Омск давлат университетида (Россия), Сибир федерал университети Ю.А.Косыгин номидаги Тектоника ва геофизика институтида УШБ РФА (Россия), О.А.Байконуров номидаги Тоғ-металлургия институтида (Қозоғистон), Қозон давлат энергетика университетида (Россия), Украина давлат кимёвий технология университетида (Украина), Минерал ресурслар институтида (Узбекистан), ЎзР ФА Геология ва геофизика институтида (Ўзбекистон), ЎзР Умумий ва ноорганик кимё институтида (Ўзбекистон), И.А.Каримов номидаги Тошкент давлат техника университети «Фан ва тараққиёт» ДУКда (Ўзбекистон) олиб борилмоқда. Маҳаллий ва чет-эл адабиётларида нафақат токсик зарарли компонентларни, балки қимматбаҳоларининг ажратиб олинишини кўзда тутмаган композицион кулни қурилиш ва ишлаб чиқаришда фойдаланишга бағишланган ККЧни қайта ишлашнинг турли технологиялари келтириб ўтилган.
Таҳлил ёрқин равишда технологик композицион кул чиқиндининг таркибий қисми бўлган қимматбаҳо компонентлар жойлашувининг минерологик шаклларини комплекс тадқиқотлари мавжуд эмаслигини ва комплекс қайта ишлаш технологиясини ишлаб чиқиш зарурлигини кўрсатди.
3Муаммонинг ўрганилганлик даражаси. Камёб металлар таркибли композицион техноген чиқиндиларни комплекс қайта ишлашни ўрганиш бўйича илм-фан ва амалиётга Шпирт М.Я., Berry E.E., Sandhu S.S., Michalikova F., Tsuboi Izumi, Anshits A.G., Berry E.E., Hemmings R.T., Golden D.M., Monjoie A., Rondia D., Борбат В.Ф., Адеева Л.Н., Михайлов Ю.Л. Абишева З.С., Маликова О.И., Хлопицкий A.A, Салихов В.А., Хаглеев Е.П., Шамсутдинова Э.В. Шарипов Х.Т., Искандерова М.И., Шукуров Н.Э., Туресебеков А.Х. Алимов Р.С., Юсупходжаев А.М. каби маҳаллий ва чет-эл олимлари катта ҳисса қўшишган. Ўзбекистонда ККЧ таркиби ва шаклланиши муаммосини тадқиқ қилиш бўйича ишлар ўтган асрнинг 80-йилларида Геология қўмитаси Минерал ресурслар институти, ЎзР ФА Геология ва геофизика институти, ЎзР ФА Умумий ва ноорганик кимё институти олимлари томонидан бошланган.
Ушбу ишларнинг таҳлили шуни кўрсатдики, уларнинг кўпчилиги макротаркибининг таркиби ва қурилиш саноатида фойдаланиш имконияти тадқиқотига бағишланган, бироқ микротаркибига етарлича эътибор берилмаган. Шу сабабли, ушбу тадқиқотда комплекс қайта ишлашнинг технологик ва минерологик асосларини яратиш мақсадида ККЧ макро- ва микротаркибларининг жойлашиш шаклларини аниқлашга алоҳида эътибор қаратилган.
Do'stlaringiz bilan baham: |