Fan: adabiyot 7 – sinf

FAN: ADABIYOT 7 – SINF


1. Dars mavzusi:Cho`lponnig “Go`zal” sheri
2. Dars maqsadi:
a) tarbiyaviy: O`quvchilarga ekologik tarbiya berish
b) ta`limiy: O`quvchilar hamkorligida she`rni badiiy tahlil qilish, ifodali o`qish malakasini rivojlantirish.
3. Dars tipi: Yangi bilimlarni hosil qilish.
4. Darsning usuli: Qo`llanmalar bilan ishlash
5. Darsning shakli: Kashfiyot darsi
6. Darsning didaktikasi:
Shoir porteti va sheriyatga oid ko`rgazma, magnit taxta, magnitofon, xonanda R.G`oyipov ijrosida “Go`zal” qo`shig`i yozib olingan magnit tasma va boshqalar.
Foydalanilgan adabiyotlar:
Cho`lpon “Bahorni sog`indim”; Toshkent, “Yulduzcha” 1988 yil; “Til va adabiyot ta`limi” jo`rnali 1993 yil, 5 – 6 son; 7 – sinf adabiyot darsligi ; Toshkent, “O`qituvchi” 2000 yil.
Umumiy o`rta ta`lim Davlat ta`lim standartlari Toshkent 1999 yil 1 – mahsus son.
Dars rejasi:
1. Tashkiliy qism:Baytboshi: “Go`zal”
2. Darsning borishi:
a)magnitofon yordamida timsolli o`qish;
b) Go`zal surat hayrati;
(Poetik timsollar yordamida she`rni tahlil qilish)
3. Go`zal bilan uchrashuv.
(She`rdagi sirni bahs, izohli test orqali kashf etish)
4. Bir juft qo`shiq.
(Magnit taxtaga vertikal shaklda)
“Go`zal” so`zi aks etgan
O`quvchilar “Baytboshi” qoidasiga muvofiq har bir harfga mos ravishda Cho`lpon she`rlaridan bosh baytlarni o`qishlari lozim.


Go`zallarning malikasi ekansen
Buni sening ko`zlaringdan o`qidim
O`ridim- da istiqbolim qushiga
Hayolimdan oltin qafas to`qidim


O`stirgan asl sherim!
Bir chog`lar ko`kim yerim
Qiblam istagim eding
Ko`ngil chechagim eding
Zulm oldida har bir narsa
Ehtimolki bo`yin egar
Agar zulm avjga kelsa
Ko`k boshida yerga tegar


Ayt menga!
Ko`m – ko`k go`zal o`tloqlaring bosilg`on
Ustlarida na poda bor,na yilqi
Podachilar qaysi dorga osilg`on?


Latif siynalaring kabi
Dillarga singan bahor
Dala – tuz,ekin – tekin
G`amgin – g`amgin so`la boshladi.
O`qituvchi:
O`zbek milliy sheriyatida o`ziga hos olam yaratgan faqat Majnun bo`lib elni suygan, erk va go`zallikni qalban his etamiz. Shoirning shunday sherlaridan biri 1919 yilda yaratilgan “Go`zal” sheridir. Ushbu sherni o`rganish avvalida magnitofon orqali bir nechta topshiriqlarni ko`zlar yumuq holda tinglaysiz va javobini aytasiz. “To`g`ri” degan ovozni eshitsangizgina,ko`zingizni ochib o`sha ovoz sohibini ko`rasiz.
Magnitofonda:
Tunda ko`rib cho`g` deysiz
Tongda ko`rib yo`q deysiz

(O`quvchilar to`g`ri javobni aytishsa, yal – yal libos kiygan Yulduz timsolidagi o`quvchi kirib keladi).

Magnitofonda:


Sochganda nur olamga
Tatir butun olamga
Porlab turadi mangu
Qani nima ekan u

(To`g`ri javob aytilsa, oppoq libosda,oy aksi chizilgan peshonaband taqqan Oy timsolidagi o`quvchi tashrif buyuradi).

Magnitafonda:
Nur sochadi juda issiq
Boqay desang ko`zlaring qisiq
(To`g`ri javob aytilgandan so`ng yaltiroq matoga o`raglan Kun misolidagi o`quvchi tashrif buyuradi).
O`qituvchi:
“Go`zal” sheri poetic obrazlarga boy.
Tabiat olamidan olingan ushbu timsollar orqali sher tinglasakda, so`ng suxbatimizni davom etdirsak.