Falsafa 210-Guruh talabasi: Mannonova Ozoda

Miqdor va sifat o’zgarishlarining bir - biriga o’tish qonuni. Miqdor ozgarishlarining sifat ozgarishlariga otish qonuni falsafaning asosiy qonunlaridan biridir. Bu qonunning moxiyati shundan iboratki,narsa va xodisalardagi sezilarli bolmagan mikdoriy ozgarishlar asta sekin toplana borib, tarakkiyotning malum bir bosqichida meyorni buzadi va sakrash yoli bilan tub sifat ozgarishlariga olib keladi.

• Miqdor va sifat o’zgarishlarining bir - biriga o’tish qonuni. Miqdor ozgarishlarining sifat ozgarishlariga otish qonuni falsafaning asosiy qonunlaridan biridir. Bu qonunning moxiyati shundan iboratki,narsa va xodisalardagi sezilarli bolmagan mikdoriy ozgarishlar asta sekin toplana borib, tarakkiyotning malum bir bosqichida meyorni buzadi va sakrash yoli bilan tub sifat ozgarishlariga olib keladi.
• Miqdor va sifat o’zgarishlarining bir - biriga o’tish qonuni. Miqdor va sifat birlikda, bolib, bir-biriga otib turadi. Miqdor sifatga va aksincha, malum sharoitda sifat mikdorga otadi. Narsa va xodisalarning sifati obektiv bolsa-da, nisbiydir, chunki ular ortasidagi chegara ozgaruvchan bolib, ularni mutloqlashtirish mumkin emas. Xuddi shuningdek, narsalarni miqdoriy muayyanligi xam ozgaruvchandir. Modomiki, obektiv olam doimiy xarakatda, ozgarish va rivojlanishda ekan, narsalarning miqdoriy va sifatiy muayyanligi, ularning xossalari xam ozgarish va rivojlanishdadir. Miqdor va sifat ozgarishlarining aniq xolatini bilish fan va ijtimoiy amaliyot uchun muxim axamiyatga ega.

Qarama - qarshiliklar birligi va kurashi qonuni. Qarama-qarshiliklar birligi va kurashi qonuniga muvofiq xar bir narsa bir-biri bilan uzviy aloqada bolgan va biri ikkinchisini istisno etuvchi qarama-qarshi tomon va kuchlarga ega bolib ular ortasidagi kurash natijasida eskining yuqolishi va yangining paydo bolishi yuzaga keladi. Malumki, narsalar turli- tumandir. Xamma tomonlari bilan aynan oxshash bolgan ikki narsaning ozi yok. Narsalarning tafovvut darajasi xam bir xil emas: muxim va nomuxim tafovvutlar mavjud. Narsa va xodisalardagi tafovvutlar qarama-qarshiliklar asosini tashkil etadi. Qarama-qarshiliklar deb shunga aytiladiki, tabiatdagi narsa va xodisalargada mavjud bolgan tomonlar, xossalar va yonalishlar bir-birini inkor qiladi, bir vaqtning ozida bir-birini taqazo xam qiladi. Masalan, magnitdagi shimoliy va janubiy kutblar, elektrning manfiy va musbat zaryadlari, atomdagi tortilish va itarilish, ijtimoiy xayotdagi yovuzlik va ezgulik ozaro bir-birini inkor etadi va ayni vaqtda biri ikkinchisini taqazo etadi.

• Qarama - qarshiliklar birligi va kurashi qonuni. Qarama-qarshiliklar birligi va kurashi qonuniga muvofiq xar bir narsa bir-biri bilan uzviy aloqada bolgan va biri ikkinchisini istisno etuvchi qarama-qarshi tomon va kuchlarga ega bolib ular ortasidagi kurash natijasida eskining yuqolishi va yangining paydo bolishi yuzaga keladi. Malumki, narsalar turli- tumandir. Xamma tomonlari bilan aynan oxshash bolgan ikki narsaning ozi yok. Narsalarning tafovvut darajasi xam bir xil emas: muxim va nomuxim tafovvutlar mavjud. Narsa va xodisalardagi tafovvutlar qarama-qarshiliklar asosini tashkil etadi. Qarama-qarshiliklar deb shunga aytiladiki, tabiatdagi narsa va xodisalargada mavjud bolgan tomonlar, xossalar va yonalishlar bir-birini inkor qiladi, bir vaqtning ozida bir-birini taqazo xam qiladi. Masalan, magnitdagi shimoliy va janubiy kutblar, elektrning manfiy va musbat zaryadlari, atomdagi tortilish va itarilish, ijtimoiy xayotdagi yovuzlik va ezgulik ozaro bir-birini inkor etadi va ayni vaqtda biri ikkinchisini taqazo etadi.