Факультети нефт – газни қайта ишлаш

Қурулмалар гуруҳи ёрдамида ҳимоя қилишни ҳисоблаш
Қурулмалар гуруҳи ёрдамида ҳимоя қилишни ҳисоблашда бизга қуйдаги 
маълумотлар керак бўлади.
Турба диаметри D
t. 
Турба деворининг қалинлаги 
𝛿
. 
Ҳимоя қилинаётган турубанинг узунлиги L. 

---

Қувурнинг ер сиртидан чуқурлиги h
t. 
Қувур изоляциясининг тури, изоляция қопламасининг юза бирлигига тўғри 
келадиган қаршилиги. R’
iz. 
Ҳимоя қилиш учун ишлатилётган протекторнинг маркаси ва қувурнинг 
ишлатилиш (ҳимоя қилиш) муддати T.
1.
Изоляция қопламасининг бошланғиш қаршилигини ҳисоблаймиз. 
R
iz
(0)=kR’
iz
18.1 
Қувур ишлатиш муддатининг охирги вақтидаги изоляция қаршилигини 
топамиз.
R
iz
= R
iz
(0)e
(
𝜆𝑇
)
18.2
2.
Қувурдан электр токининг ўтиш қаршилигини ҳисоблаймиз. 
18.3
Қувурга 
ўтиш 
қаршилигини 
эса 
қуйдагича аниқлаймиз. 
𝛼
токнинг сўниш коэффициети.
18.4 
3.
протекторлар орасидаги масофа ва протекторнинг узунлиги қуйдаги 
жадвалдан аниқланади. Протекторнинг узунлиги эса қуйда 
кўрсатилган графикдан аниқланади. 

---

бу формуладан солиштирма қаршиликнинг 
катталигига қараб протектор узунлиги топилади. 
ни 6.7 жадвалдан
тахминий қиймати аниқланади. 
Қурулмалар гуруҳлари орасидаги масофа 1000м олинади. 
Протекторларнинг ҳақиқий узунлиги қуйдаги формуладан аниқланади. 
Протекторнинг қаршилигини қуйдагича аниқлаймиз. 
Протекторнинг диаметрини аниқлаш формуласи: 
Протекторнинг Ф.И.К. ни аниқлаш формуласи: 
Протектор ҳимоясини назорат қилиш 
 
Ер ости қурилмаларини тупроқ коррозиясидан ҳимоя қилишдаги 
протектор қурилмаларининг иши қўйидаги электрик ўлчашлар орқали назорат 
қилинади: 
- «Қувур – ер» потенциалларини тақсимланишини ўлчаш; 
- протектор қурилма занжирини Ом қаршилигини ўлчаш;
- протектор қурилмаси ток кучини аниқлаш. 
Резервуарлар тагига ўрнатилган протекторларни, ҳамда гуруҳ 
протекторларини иши, уларнинг ток кучини ўлчаш орқали назорат қилинади. 

---

Протектор ҳимоясининг самарадорлиги «Резервуар – электролит» 
потенциаллар фарқини ва « протектор – резервуар» занжири ток кучини ўлчаш 
орқали текширилади. 
«Резервуар–электролит» потенциаллар фарқи резервуарни таг юзасига 
туширилган махсус мис сульфат солиштиириш электроди ёрдамида
аниқланади 
Агар қўйидаги тенгсизлик бажарилса, резервуар ички юзасини протектор 
ҳимоясини иши самарадор ҳисобланади. 
k
k
сум
S
I
h
Д
Д
I
10
)
4
(
3
,
0

+
бу ерда I
сум
– лойиҳа бўйича протекторлар ток кучини йиғиндиси, А; 
Д – резервуар диаметри, м; I
k
– назорат намунасини ток кучи, mA; 
S – назорат намунасини юзаси, м
2
.