F. R. Abduraxmonov z. E. Abduraxmonova


Kasb psixologiyasi  fanining  kelajagi va  hozirgi zamon  talablari


bet17/196
Sana25.01.2022
Hajmi
#409943
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   196
Bog'liq
fayl 1114 20210526

Kasb psixologiyasi  fanining  kelajagi va  hozirgi zamon  talablari
Kasb psixologiyasi  fani haqida so‘z ketganda  shuni  ta ’kidlash  ke- 
rakki,  bu  fanning  kelajagi  hali  oldinda.  Chunki jam iyat  yashar  ekan 
unda kasblarga b o ig a n  zaruriyati mavjud ekan,  bu kasblami  tanlash, 
y o ‘l  -  y o‘riq  berish  zamriy jarayon  bo‘lib  qolaveradi.  K o‘plab  yangi 
kasblar  paydo  b o ia d i  va  ulami  o ‘rganishga  ehtiyojlar  ham  zamriy 
jarayonlar b o iib  qoladi.
Sharq  allomalaridan biri  b o ig a n  Nizomiy Ganjaviy shunday jum- 
lalami  yozgan edi:
0 ‘qib o ‘rganilgan  har  bitta hunar,
Hunarmandga bir kun  foyda keltirar!
Hunaringdan  bir kun  yetarsan  baxtga,
Hunarsiz kim yetar toj  ila taxtga?  !  [28,  20.  ]
Insonni  baxtga olib  keluvchi,  uning yashashini yaxshilovchi -  unin*g 
kasbi,  ottirgan  hunari  ekanligini  Sharqning  buyuk faylasuf olimi  Foro­
biy  ham  o ‘z  asarlarida  ko‘rsatib  o‘tgan  edi.  “Juz’iy  narsalar  eng  yetuk 
baxtga-saodatga  olib  bomvchi fazilatli san’at (kasb - hunar)  lardir.”
Bu  fikrlaming  o ‘zi  ham  insonni  kasb  -  hunar  ottirishi  uning  eng 
asosiy  burchi  ekanligini k o ‘rsatadi.  Lekin  kasbga  qiziqmaydigan,  ta- 
kasaltang,  ish  yoqmas  yoshlar  ham  yo‘q  emas.  Ularning jamiyatga, 
oilasiga foydasidan ko‘ra ziyoni kattadir.
Hozirda  0 ‘zbekistonda  ham  yoshlami  ta’lim  va  kasb  bilan 
ta ’minlash  masalasi  dolzarb  masalalardan  b o iib   turibdi.  0 ‘z  kasbini 
egallay  olmagan  ko‘plab  yoshlami  hunarli  qilish,  ulardan jamiyatga 
keladigan  foydalami  ta ’minlash,  ota  -  ona,  mahalla,  jam iyat  oldida 
turgan  katta  masalalardan  biri  hisoblanadi.  Kasbga  qiziqish,  undan 
manfaat  topish  insonning  o ‘ziga,  qolaversa ota -  onasiga, jamiyatga 
kerakligini  anglash muhim vazifalardan hisoblanadi.  Bular esa yosh­
lar oldiga ko ‘plab vazifalami qo‘yadi:
29


1)  0 ‘zi uchun  foydali  b o ig a n  kasbni to ‘g ‘ri tanlab olishni;
2)  Bu  kasbni  yaxshi  egallashni  va  o ‘z  kasbini  ustasi  b o iib   yeti- 
shishni;
3)  Kasbi  haqida ko‘plab bilimlami  egallashni;
4)  Kasbiga  ijodiy yondosha olishni;
5)  Mehnatsevar,  o ‘z  ishini  o ‘zi  tashkil  qila  oluvchi,  kasbiga  xos 
ahloqni  egallashi;
6)  0 ‘zining shogirdlarini  yaratishga  intilishi;
7)  Jam iyatga  va  ota  -  onasiga  yaxshi  nomlar  bilan  maqtov  olib 
kelishi;
8)  Kelajakda  nafaqaga  chiqishga  ehtiyojlar  paydo  b o ig a n d a 
uning  ishlarini  davom  ettiruvchi  shogirdlam i  yaratishi  va  o ‘z  mak- 
tabini  qoldirishi;
9)  Kasbini  o ‘ziga  xizmat  qiluvchi  va  kelajagini  ta’minlovchi  hu­
nar sifatida shakllantirishi;
Bu  kabi  talablar  yoshlarga  ko‘pgina  imkoniyatni  yaratib  beradi. 
Kasbga  b o ‘lgan  ehtiyoj  yoshlarni  oldiga  qo ‘yadigan  talablar  bilan 
uzviy b o g iiq d ir.  Yoshlar  o ‘zlariga  yoqqan  kasblam i  tanlaganlarda- 
gina  unga  qiziqadilar va  unda  o ‘zlariga foyda  k o ‘radilar.
Kasb psixologiyasi ham aynan shunday talablardan kelib chiqqan 
holda  rivoj  topib  boradi.  Kasb  psixologiyasining  kelajagi  bu jam i- 
yatdagi  ehtiyojlar va m anfaatlar bilan  bogiangandir.  Bu eng avvalo 
quyidagilar bilan  b o g iiq :
•  Jamiyat  taraqqiyoti
•  Aholini  o ‘sib borishi
•  Talab  va ehtiyojlar
•  Yoshlarni  kasb  tanlashlari
•  Fan va  texnika  taraqqiyoti
•  Yoshlarni  bilim  darajasi
•  Yoshlarda jam iyatga  foyda keltirishni  anglashlari
30


•  Yoshlarni  o ‘z hayotlarini  farovonlashtirishga  intilishlari
•  Katta avlod  va yosh  avlod o ‘rtasidagi  ustoz -  shogird  munosa- 
batlari
•  Jamiyatni  yoshlarga beradigan e ’tibori
•  Yangi  faoliyat turlarini  paydo  b o lish i
•  Mehnatni  to ‘g ‘ri  tashkil  etish
•  Jamiyatga  ehtiyoj  sifatida  paydo  bolayotgan  yangi  kasblami 
shakllanishi  bilan  va  sh.k.

Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   196




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish