Ф. М. Аюпова, Ю. К. Жабборова г и н е к о л о г и я

Кичик чаноқ бўшлиғини қин орқа гумбази орқали пункция қилиш.
Мақсад: 
ги некологи к к асал л и к л ар д и агн о сти каси . қорин б ўш лиғида 
эр к и н сую қ л и к б о р -й ў қ л и ги н и ан и қл аш .
Қўрсатма: 
бачадондан таш қари ҳом иладорли к, тухумдон ап оллекси яси , 
пельвиоперитонит, Д углас бўш лиғи абсцесси, асцит.
Т аъм и н лан и ш и : гинекологи к кресло, қи н кўзгулари, қи сқ и ч , п у н к ц и я
игнаси, пробирка.
Қадамлар:
1. Аёл ги некологи к креслода оёғи н и ти зза ва чаноқ-сон бўғи м лари да 
б укилган ҳолатда ётади.
2. Қ ин га кўзгу ки ритилади .
3. Қ и н гум базл ари н и йодонат эритм аси ёки 70%ли сп и р т билан
102

---

артилади .
4. Бачадон бўйни орқа лаби қи сқичларга олинад и.
5. О рқа гум базн и н г к ў п р о қ ш иш иб турган ж ойидан, 1-2 см ч у қу р л и к д а 
п у н к ц и я қи ли н ад и .
6. С у ю қл и к пробиркага йи ғи л ади , о л и н ган с у ю қ л и к н и н и гх ар ак тер и га 
қараб беморни олиб бориш такти каси ҳал қи ли н ад и .
7. Бачадон бўйни дан қи сқи ч л ар олинад и.
8. Қ и н ан ти сеп ти к эритм а билан артилади .
9. 
Кўзгулар ч иқари б олинади.
10. А ёлни каталкад а палатага ёки ж арроҳл и к хонасига ўткази л ад и .
ЎРГАТУВЧИ ТЕСТЛАР
1. 
Бачадондан таш қари ҳом и лад орли кн и н г ривож лан и ш и д а қа- 
нақа 7 о м и лн и биласиз?
1. бош дан 
ўткази л ган
и н ф ек ц и о н
к асал л и к лар
(то н зи лли т,ап п ен ди ц и т ва б.);
2. ҳайз ф аоли яти д аги ўзгариш лар;
3. бепуш тлик;
4. асоратли туғруқ, абортлар;
5. гениталий ялли ғлан и ш касалли к лари ;
6 . к и ч и к ч ан о қ органларида ўткази л ган ж ар р о \л и к ;
7. БИВ.
2. 
Гинекологик текш ирувда қайси б елгилар найдаги ҳом иладор- 
л и к к а шубҳа ўйғотади.
1. кўзгуда - қи н ва бачадон бўйни кў к и м ти р тусда;
2. бачадон катталиги қайз тўхташ муддатига тўғри келмаслиги;
3. бачадон ш акли ноксим он;
4. бачадон ёнида ю м ш оқ ҳосила;
5. қи н ён гумбазида том ир уриш и ан и қл ан ад и .
3. 
Қ и н орқали кўрилганда бачадон найи ёри л ган л и ги га иш ора 
қи лувчи қан дай 7 белги ан и қ л ан ад и :
1. бачадон бўйни қи м и р л ати л ган д а кучли оғри қ, қи н орқа ёки 
ён гум базларидан б и р и н и н г о си ли б туриш и;
2. «тўсиқ» сим птом и;
3. «қалпоқча» белгиси;
4. қи н орқа гумбази п ал ьп ац и я си д а о ғр и қ зўрайи ш и ;
5. «сузувчи» бачадон белгиси;
6. қорин пастки м уш аклари таран гл аш ган л и ги ва кучли оғ- 
риқ.
4. 
Бачадондан 
таш қари 
тўхтаган ҳом иладорли кдаги 
«ўткир 
қорин»га хос белгилар қан ақа?
1. қорин пастида, орқа те ш и к к а берувчи кучли оғриқ;
2. ҳуш ни йўқотиш и;
3. баъзан суюқ ич келиш и, ҳожатхонага боришга кераксиз истак;
4. Ш еткин - Блю мберг сим п том и мусбат;
103

---

5. қорин пасти перкуссиясида б ўғи қл аш и ш и
5. 
Бачадондан таш қари ҳ ом и л ад орли кн и н г қайси касал л и к л ар
билан қи ёслаш лозим?
1. б ачадондан ҳомила туш иш и;
2. тухумдон апоп лексияси;
3. ў тки р апп ен ди ц и т;
4. тухум дон ўсмаси оёқч аси н и н г буралиб қолиш и;
5. пельвиоперитонит, ўткир аднексит;
6. Б Д Қ К ;
7. п ери тон и т (и ч ки аъзолар ёрилиб кетганда бўлади).
6. 
Бачадондан таш қари ҳом иладорли кда қ и н орқа гумбази пунк- 
ци я қ и л и н ган д а о л и н ган қон н и тавсифланг.
1. сую қ лахтасиз;
2. тук рангда;
3. м и к роскоп д а кўрганда ем ирилган эритроцитлар, ти й и н си - 
монли таёқчалар ҳосил бўлмайди.
7. 
Бачадондан таш қари ҳом илад орли кка шубҳа туғи лган да УАШ- 
н и н г такти каси .
1
. гинекологи я бўлим ига беморни ётқизи ш .
8. 
Бачадондан 
таш қари
ҳом илад орли кни 
даволаш
қан дай 
б осқичлард ан иборат?
1. ж аррохлик;
2. қон кетиш , ш ок билан кураш , йўқоти л ган қон м и қ дори н и
тўлдириш ;
3. ж аррохли кдан к ей и н ги д аврни олиб бориш ;
4. репрод укти в ф ао л и ят реаби литац ияси.
9. 
Н айдаги ҳом иладорли кда қўллан и лад и ган қан дай ж арроҳлик 
аралаш увлари н и биласиз?
1. л ап ароскоп и я;
2. лап аротом и я;
3. н ай н и олиб таш лаш ;
4. найларда п л асти к ж аррохлик.
10. 
Бачадондан таш қ ари ҳом и лад орли кн и у зи л и ш и н и ни м а билан 
изоҳлаш м ум ки н?
1. Ҳайз кўриш бир мунча тутилишдан сўнг касаллик бошланади;
2 . тўғри ичак том они иррад и ац и яси ва қори н пастида ў тки р 
оғриқлар;
3. жинсий аъзолардан суркалувчан тўқ қонли ажралмалар;
4. Қ Б ту ш и ш и , пульс ош иш и (тезлаш иш и).
11. 
Ш иф окор бачадондан таш қари ҳом и л ад орли кк а нисбатан қан - 
дай иш тути ш и керак?
1. орқа гум баз п у н к ц и я си н и қи лиш ;
2. т е зл и к билан гин екол оги к бўлимга го сп и тал и зац и я қи ли ш ;
104

---

3. УТТ га ю бориш .
12. 
«Тўхтаб қолган» бачадондан таш қари ҳом и лад орли кка хос бўл- 
ган сим птом л арн и кўрсатинг:
1. қориндаги д о и м и й сан ч и қ л и оғриқ;
2. ж и н си й йўллардан қора қон келиш и;
3. ҳ ай зн и н г сурилиш и.
13. Р ивож ланаётган бачадондан таш қари ҳом и л ад орли кка хос 
бўлган б елгилар қандай:
1. қай зн и н г кеч и к и ш и ;
2. қомиладорликнинг шубҳали белгиларининг мавжудлиги;
3. бачадон норм адан катта, ю мш оқ, тахм и н қ и л и н га н ҳом ила- 
дорли к м уддатидан ки чи кроқ ;
4. ҳо м и л ад о р л и кн и н г тахм и н и й белгилари м авж удлиги;
5. бачалон ён б и қ и н и д а овоид ш аклли ўсм анин г м авж удлиги 
ва у н и н г эл а с ти к к о н си стен ц и ял и эканлиги.
14. 
Бачадондан таш қ ари ҳом иладорлик сабабларини айтинг:
1. овулоген сабаблар;
2. бачадон о р т и қ л а р и н и н г ял ли ғлан и ш и ;
3. бачадон н а й л ар и н и н г ф у н кц и он ал етиш м овчилиги ;
4. бачадон н ай лари ривож лан иш ан ом алиялари;
5. и н ф ан ти ли зм .
15. 
Н ай н и н г ё р и л и ш и типи даги «тўхтаган» бачадондан таш қари
ҳом иладоли кка хос бўлган к л и н и к к ў р и н и ш н и ай ти н г
1. Қорин остидаги ўткир «ханжар санчилганга» ўхшаш оғриқ;
2. Қорин ости даги о ғр и қ н и н г тўғри и ч акк а тарқал и ш и ;
3. Ф рени кус с и м п т о м и н и н г м авж удлиги;
4. гем оррагик ш ок белгилари;
5. ж и нсий йўллардан қон кетиш и.