Ф. М. Аюпова, Ю. К. Жабборова г и н е к о л о г и я

Бепушт аёлларни текшириш
усуллари.
1. 
А намнез 
(ҳайз 
ва 
овуляция 
а н ам н ези , 
систем 
к асалл ик лари , 
ў тказилган 
жарроҳлик 
м уолаж алари, 
ялли ғлан иш касал л и к лар и .
2. 
Гормонал т е к ш и р и ш (ЛГ, 
ФСГ, прол актик , тестостерон)
3. 
Ҳайз ц и к л и н и н г 6 -8кунида 
г и с т е р о с а л ь п и н г о г р а ф и я ,
овуляция 
кун лари да- 
кимопертубация.
4. Ф о л л и к уллар ў с и ш и н и н г
ультратовуш биометрияси
5. 
Э р как спермаси таҳли ли
6. Ҳайз 
ц и к л и н и н г
12-14 
кунларида посткоитал тестлар 
(ПКТ) ўтказиш
7. 
Л ап ароск оп и я
8. Ҳайз 
б ош л а н и ш и д а н
2-
3 
кун 
олдин 
эндометрий 
биопсияси.
Экстракорпорал уруғлантириш ва эмбрион т р а н сп л ан т ац и яси нисба- 
тан я нги, анча мураккаб ва қ и м м ат даволаш усулларидан б и р и бўлиб, бу 
одам тухум ҳужайрасини in vitro шароитда уруғлантириш , у ни урч итиш ва 
эм б рионн и бачадонга ж ой лаш т и ри ш д ан иборатдир.(77, 78-расм)
In vitro усули билан уруғлантириш м у в а ф ф а қ и я ти даставвал етиш ган 
ооцитлар о л и ш н и н г оп ти м ал (қулай) муддатларини а н и қ л а ш г а ва барча 
муолажаларни бажариш т е х н и к а си н и н г а н и қ л и г и га боғлиқ.
А М А Л И Й К Ў Н И К М М А Р .
1. Бепуш тлик билан аёлни т ек ш и р и ш усулларини ўтказиш :
■ базал температурани ўлчаш;
■ о вуля ц и я н и ани қл аш ;
■ бачадон найчалари ўтказувчанлигини аниқлаш учун гинекологга юбориш.
■ УЗИ, ГСГ ни нат и ж алари н и тўғри тушуниш .
2. Бемор эри ни уролог ёки андролог маслаҳатига юбориш.
3. Нормал спермограммани билиш .
“Бепуштлик”
Мақсад: 
талабаларга беморни объектив ва субъектив маълумотларга 
асосан диагноз қўйиш , к а с а л л и к оғи р л и к д ар аж асини баҳолаш ва даволаш
та к т и к а с и н и т ан л аш н и ўргатиш.
Таъминлан иш : куш етка, қ и н кўзгулари, гинекологик кресло, стерил 
қўлқоп, тонометр.
1. Аёл гинекологик креслода оёқл ар и н и чаноқ-сон ва т и з з а бўғимида 
букилган ҳолда ётибди.
2. Ш икоятлари: мунтазам ж и н с и й \а ё т кечириб 1 й и л давомида
Бачодон
7 7 —
Расм.
Т у х у м
ҳ у ж
а й р а с и н и п у н к ц и я в а
а с п и р а ц и о н у с у л и б и л а н о л и ш
У
Т
Т
н а з о р а т и
о с т и д а .
187

---

ҳомиладор бўлмаслиги.
3. К а с а л л и к анамнези: к а с а л л и к н и бошидан ўтказган абортлар, 
о п ераци я лар ҳамда я л ли ғлан и ш касалл и к лари билан боғлайди.
4. Ҳаёт анамнези: ҳайз келиш и, 17 ёшдан, 3-4 кун дан , ҳар 28 кунда, 
ж и н с и й ҳаёти 19 ёшдан, гинекологик касалл и к лари - сурункали 
аднексит. Ирсиятга м ойи лли ги йўқ, зарарли одатлари йўқ.
5. Умумий кўрув: ўзгаришсиз
6. Қорни кўрувда: ўзгаришсиз 
Перкуссияда: патология ан и кл ан м ай д и .
7. Д астлабки диагноз: ш икоятлари, ҳаёт ва к асал л и к анам нези ҳамда 
локал статус ва объектив маълумотларга асосланиб қўйилади.
Кон ум ум ий анализи: ўзгаришсиз
УТТ: бачадон ортиқлари сурункали ялли ғлан иш и кузатилади. 
Д и а г н о с т и к лапароскопия: бачадон ортиқлари соҳасида ч ан д и қли
жараён ёки тухумдонлар поликистози ва тухумдонда хамда қорин 
бўш лиғид а эндомероид ўчоқлари ани қланади.
Кўзгуларда 
кўрув: 
қ и н
ш и л л и қ қавати 
ва 
бачадон 
бўйни 
ўзгаришсиз.
Қ и н орқали текширув: я л л и ғлан и ш аломатлари ёки ж и н си й
и н ф ат и л и зм ан и қл ан ад и
8. К л и н и к диагнозни куй иш ва асослаш дастлабки диагноз ва к л и н и к
— инструментал текш ирувларга асосланиб қўйилади.
9. Асоратлари: бачадондан таш қари ҳомиладорлик бўлиши ва эн док ри н
бузилишлар.
10. Д и ф ф е р е н ц и а л диагностикаси: 
эндокрин бузилиш лар ж и нсий 
аъзолар н у қ сонли ж ой лаш и ш и , мутлоқ нисбийдан.
11. Оператив даволаш
Д и агн о ст и к ва даволаш мақсадида лапароскопия.
Ж арроҳл ик дан кейинги даврда
Умумий ва маҳаллий антибактериал терапия
О р г а н и зм н и н г бузилган ф а о л и ят и н и тиклаш
12. Реаби литацион терапия
13. П роф ил актик аси : Ж и н си й аъзолар я лли ғлан и ш к а с а л л и к л а р и н и ўз 
вақтида а н и қ л а ш ва даволаш.
Масала.
1. Бемор 27 ешда фарзанд йуклигика шикоят билан келди. Ж и нсий хает 
23 ешдан. Эри соглом.З йилдан бурун и кки ойликда хомила ўзи-ўзидан 
тушган эди. Тана харорати 38° С градусга кутарилган ва қорин пастида 
оғрик булган. Бир неча марта ортиқлар яллигланишидан даволанган. 
Гинекологик кўри кда узгаришлар йук.
Қандай т е к ш и р и ш усўлларини қуллаш керак?
Б е п у ш т л и к н и н г қандай формаси?
Д аволаш при нци плари.
2. «Оила ва никоҳ» п о л и к л и н и к а с и га 3 йил давомида ҳомиладор 
бўлмаётганлигига ш иқоят килиб, эр - хотин мурожат қилди.