Ф. Жуманова, С. Авазова, Г. Жобборова, У. Хуснетдинов

Педагогика – ижтимоий ҳаёт ва инсон камолоти ҳақидаги амалий фан. 
Педагогик билимлар эсда сақлаш учун дахмаза бўлган, имтиҳон ёки синовни 
топширгач унутиб юбориладиган ортиқча нарса эмас. Бу билимлар педагог-
нинг атрофдаги оламни маърифий идрок этиш тизимига, педагогик тафаккури-
га, унинг ички дастури ва одатларига чуқур кириб бориши ҳамда улардан ҳаё-
тий ва касбий фаолият муаммоларини ҳал этиш воситаси сифатида кенг фой-
даланиш лозим.
Янгилаётган Ўзбекистон жамиятининг ҳар бир жабҳасида, хусусан, маъри-
фат соҳасида илдам кечаётган педагогик инновациялар ўқитувчи кадрлар тайёр-
лаш даражаси ва сифатини янада оширишни, таълим-тарбиянинг ўқув-мето-
дик ва ахборот таъминотини янада мустаҳкамлашни тақозо қилмоқда.
Бугун узлуксиз таълимнинг тегишли тури бўйича Давлат таълим стан-
дарти ёки Давлат талаблари мазмунида белгиланган ўқув-тарбия жараёни-

---

6 
нинг сифати ва самарадорлигини таъминлайдиган даражада педагогик фао-
лият юритиш учун зарур ва етарли даражада бўлган педагогик тайёргарлик 
талаби қўйилган. 
Умумий педагогика – маърифат, яъни таълим ва тарбиянинг асосий қону-
ниятларини махсус ташкил этилган педагогик жараён сифатида ўрганади ҳам-
да педагогик билимлар тармоқларини ривожлантириш ва тадқиқ этиш учун за-
мин яратади. Умумий педагогика, ижтимоий маънода, катта ёшли авлодлар то-
монидан ёш авлодларга ижтимоий тажрибанинг ўтказилиши ва фаол ўзлашти-
рилиши қонуниятларини ўрганиш билан шуғулланадиган фан. Шу нуқтаи на-
зардан, педагогика тарихи - педагогик фикрлар тараққиёти, таълим муассаса-
лари ва турларининг даврий хусусиятлари, ўзига хос жиҳатлари ва аҳамиятини 
тадқиқ этади. 
“Умумий педагогика” педагогика фани (педагогика илми, назарияси) ва 
педагогик амалиёт (педагогик фаолият, маҳорат, санъат), уларнинг ўзаро бир-
лиги ва узвий боғлиқлиги ҳақидаги маърифий билим, кўникма ва малакаларни, 
шунингдек мавжуд педагогик муаммоларни аниқлаш, ҳал этиш ва янги педаго-
гик ғояларни яратиш ва амалда қўллашга оид ижодий фаолият ҳамда ҳиссий-
қадриятли муносабатлар тажрибасини шакллантиришга хизмат қилади. 
 
Мазкур қўлланма талабаларни педагогик фаолиятга илмий-назарий ва 
амалий жиҳатдан тайёрлашга, хусусан, педагогик билимларни эгаллаш, педа-
гогик фаолиятни амалга ошириш ва унга инновацион ёндашиш кўникмалари, 
малакалари ва компетенцияларини шакллантиришга имкон беради. Шу мақ-
садда “Умумий педагогика”ни ўқитиш ва ўрганиш жараёнида қуйидагилар 
тавсия этилади:
1) маъруза машғулотларида замонавий ахборот-коммуникация воситала-
ри ёрдамида мунтазам тақдимотлар ўтказиш ва электрон-дидактик техноло-
гиялардан фойдаланиш; 
2) амалий машғулотларда хилма-хил ўқув-техника воситалари, экспресс-
сўровлар, тест топшириқлари, кичик гуруҳларда ишлаш ва бошқа интерактив 
таълим методларини фаол қўллаш асосида давра суҳбатлари, баҳс-мунозара-
лар ташкил этиш; 
3) талабаларнинг мустақил равишда билим олиши, амалий кўникма ва ма-
лакаларга эга бўлиши ва уларни амалиётда қўллаш фаолиятини турли шакл-
ларда узлуксиз рағбатлантириб бориш.