Eyler almashtirishlari



Download 113 Kb.
bet2/3
Sana14.07.2022
Hajmi113 Kb.
#798438
1   2   3
Bog'liq
6. EYLER ALMASHTIRISHLARI

1-misol. Ushbu
 
tenglamani qaraymiz.   almashtirish bizga
 
tenglamani beradi. Bu tenglamaning xarakteristik tenglamasi:   bir xil
  ildizga ega bo’lgani uchun   o’zgaruvchi bo’yicha umumiy yechim
 
ko’rinishga ega. Kiritilgan almashtirishga ko’ra   o’zgaruvchi bo’yicha umumiy yechim
 
ko’rinishda bo’ladi.
Biz almashtirilgan tenglamaning xarakteristik tenglamasi karrali ildizlarga ega bo’lmagan holda   xususiy yechimga ega bo’ladi va demak dastlabki tenglamada bu yechim   ko’rinishga ega bo’ladi. Shuning uchun bevosita xususiy yechimni bu ko’rinishda izlash va uni (12) tenglamaga qo’yish mumkin. Agar
 
ekanligini e’tiborga olib bu ko’rinishdagi ifodalar (12) tenglamaga qo’yilsa va hosil bo’lgan tenglik   ga qisqartirilsa   ni aniqlash uchun   darajali
  (14)
algebraic tenglamani hosil qilamiz. Avvalgi mulohazalardan (14) tenglama   o’zgaruvchi bo’yicha topilgan xarakteristik tenglama bilan ustma ust tushadi. (14) tenglamaning har bir   oddiy ildiziga (12) tenglamaning   xususiy yechimi, (14) tenglamaning ikki karrali   ildiziga (1) tenglamaning   va   xususiy yechimlari mos keladi va hakozo.   qo’shma kompleks ildiziga   tenglikka binoan (12) tenglamaning ikkita   va   xususiy yechimilari mos keladi.
2-misol. Ushbu
 
tenglamani qaraymiz. Bu tenglamaning xususiy yechimini   ko’rinishda izlaymiz va berilgan tenglamadan
 
yoki
 
xarakteristik tenglamani hosil qilamiz. Bu tenglama   qo’shma kompleks ildizlarga ega bo’lgani uchun berilgan tenglamaning umumiy yechimi
 
ko’rinishga ega bo’ladi.

Differensial tenglamalar orasida oddiy almashtirishlar vositasida o’zgarmas koeffisiyentli tenglamalarga o’tuvchi o’zgaruvchi koeffisiyentli tenglamalar orasida Lagranj tenglamasi deb nomlangan


  (15)
ko’rinishdagi tenglamalar ham uchraydi bu yerda   o’zgarmas sonlar. (15) Lagrang tenglamasida   erkli o’zgaruvchini
  (16)
tengliklar yordamida almashtirilsa o’zgarmas koeffisiyentli chiziqli tenglama hosil bo’ladi.
Bir jinsli bo’lmagan Eyler tenglamasining o’ng tomoni   ko’phadning chekli sondagi arifmetik amallardan tashkil topgan   ifodasidan iborat bo’lsa, u holda almashtirish natijasida hosil bo’lgan o’zgarmas koeffisiyentli bir jinsli tenglamaning o’ng tomoni   ko’rinishga o’tsa bunda ham xususiy yechimlarni topish bilan integrallashni amalga oshirilishi mumkinligini eslatamiz.
Endi Eyler va Lagrang tenglamalarini yechishga oid misollardan namunalar
keltiramiz.

Download 113 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish