Estetika rashidova mashhura

Voqelikdagi tabiatan nozik narsalar va hodisalar in’ikosi – badiiy adabiyotda nazm, tasviriy san’atda – manzara, miniatyura va boshqalar fikrimizga yorqin dalildir.

Ikkinchidan, san’atda nima in’ikos ettirilishidan qat’i nazar, nihoyatda nozik ifoda usullari qo‘llanilishi, ifoda usulining bag‘oyat nafisligi – nozik raqs va boshqalar diqqatga sazovordir.

“Estetika” atamasi o‘rnini bevosita va bilvosita “Nafosat” atamasi bosa oladi.

Ko‘pchilik “estetika” atamasiga o‘rgangani uchun “nafosat” atamasini chuqur his qilolmaydi.

SHAharsozlik

Shaharsozlik (shahar qurish) — meʼmorlikning yirik sohasi; shahar bunyod etish nazariyasi va amaliyoti — aholi yashaydigan hududlar (turar joylar)ni loyiha asosida rejalashtirish.

Shahar Ijtimoiy-iqtisodiy, sanitar-gigiyena, qurilishtexnika, badiiymeʼmoriy masalalar majmuini qamrab oladi.

Shahar majmui meʼmorlik va qurilish bunyodkorligi, jamiyatning ijtimoiy tizimi va ishlab chiqarish kuchlarining taraqqiyot darajasi, madaniyati, tabiiy iqlim sharoitlari va milliy oʻziga xosligi bilan belgilanadi.

SHAharsozlik

Mil. av. 3-ming yillik oʻrtalari — 2-ming yillik boshlarida qadimiy madaniyat davrida aholi kent — manzillarini qurishda muntazam rejalashtirish xususiyatlaridan foydalanilgan (Qad. Xitoy, Misr, Eron va boshqalar).

Yunoniston shaharlar siyosiy va diniy markazlarni ajratgan holda rejalashtirilgan boʻlsa (akropol va boshqalar),

Qadimiy Rimda shaharlarni toʻgʻri burchakli dahalarga boʻlish uslubi qoʻllanilgan (Pompey, Ostiya va boshqalar),

Shahar nazariyasi paydo boʻlgan (Vitruviy risolasi, mil. av. 1-asr). 

SHAharsozlik

Oʻzbekiston hududida dastlabki shaharlar (Sopollitepa, Jarqoʻton) mil. av. 17—14-asrlarda Surxondaryo vohasida jez davrida paydo boʻlgan.

Yozma manbalarda esa shahar haqidagi maʼlumotlar Avestopya uchraydi.

Hozirgi baʼzi shaharlar (Qarshi — Yerqoʻrgʻon; Hazorasp — Xumbustepa kabilar)ning shakllanishini tadqiqotchilar mil. av. 10—8-asrlar bilan bogʻlaydilar.