Erkin umarov mahmud abdullayev

Sharafiddin Ali Yazdiy 
(v a fo ti— 1454 yil). S harafiddin Ali 
Yazdiy E ronning Yazd shahriga qarashli Taft mavzeida taxm inan 
XIV asrning oxirgi choragida tug'ilgan.
Ali Yazdiy «Zafarnoma» degan m ashhur asam ing muallifi. U 
she’rlar ham bitgan. U ndan qolgan ilm iy-m adaniy m eros adabiyot 
va til uslubi, she’riyat nazariyasi, ilmi nujum , falsafa, tasavvuf- 
ning nazariy masalalariga oiddir. U H irot, Sam arqand shaharla- 
rida yashagan.
Asarlari: 
«Hulal-i m uttaraz dar m uam m o va lug‘az» («M uam - 
mo va topishm oqlar borasida bezakli jom a»), «M avotin yo m ano- 
zir dar muammo» («Muammo fanida turaijoy va manzaralar»), «Ki­
tob fi ilm -i usturlob» («Usturlob ilmi bo'yicha kitob»), «Devoni 
Sharafi 
Yazdiy» («Sharafi Yazdiyning she’rlar to'plam i»), «Sharhi 
Asamoi 
Alloh» («Alloh ismlarining sharhi»), «Tuhfat ul-faqir va 
hadyat 
u l-haqir» («Faqirning tuhfasi-yu, h aqirning hadyasi»), 
«M unshaot» («Xatlar to £plami»), Amir Tem ur tarixining she’riy 
bayoni «Zafarnoma» («Fathnom ayi Sohibqiron»).

---

GMyosuddin al-Koshiy 
(Vafoti — 1429 yil). Jam shid ibn M a’- 
sud ib n M ah m u d G 'iy o s u d d in al-K o sh iy X IV —XV asrlard a 
yashagan eng m ashhur siym olardan biridir. U ning bobosi M ah ­
mud ibn Y ah’yo ibn al-H asan al-K oshiy ziyoli odam b o 'lib , ri- 
yoziyot va astrologiyaga oid risolalar yozgan.
Q ozizoda Rumiyning m aslahati bilan U lug'bek 1416 yili al- 
Koshiyni Samarqandga tak lif etgan.
Koshiy «M iftih al-hisob» («Hisob kaliti») asari bilan m ashhur 
b o ‘lgan. Bu asar riyoziyot 
qom usi
deb tan olingan. Bunda o ‘nli 
kasrlar to ‘g‘risida fikr yuritiladi.
Asarlari: 
«Jizi Hoqoniy», «M iftoh al-hisob» («Hisob kaliti»), 
«Risola al-m uhitiya», «Sullam as-samovot» («Osmonlar narvoni»), 
«N uzhad al-hadoyiq» («Bog‘lar sayri»).
* * *
Ali Qushchi 
(vafoti — 1474 yil). Alouddin Ali ibn M uhamm ad 
al-Qushchi «o‘z davrining Batlimusi» b o ‘lib tanilgan. Keyinchalik 
otasidan yetim qolgach, uni U lug'bek o ‘z tarbiyasiga olgan. Ali 
Qushchi Ulug'bek rasadxonasida ishlagan, keyinchalik unga rahbar- 
lik qilgan.
Ali Qushchining targ'ibotchilik faoliyati tufayli Markaziy Osiyo 
olimlari, xususan, Ulug‘bekning ilmiy ijodi Yevropaga keng tarqaladi.
Asarlari: 
«Risola fl-l-hisob» («Hisob haqida risola»), «Risolayi 
qusur» («Kasrlar risolasi»), «Risola al-fathiya» («G ‘alaba risolasi»), 
«Risola al-M uham m adiya fi-l-hisob» («Hisob haqida»), «Risola fi 
halla ash-shakl al-hilol» («Hilolsimon shakllarni o ‘lchash haqida 
risola»), «Risola dar ilmi hay’at» («Astronomiya ilmi haqida risola»), 
«Sharhi Ziji U lug‘bek» («U lug'bek «Ziji»ga sharh») fors tilida 
yozilgan, «Xitoynoma», «Risolayi mantiq», «Risola al-M ufradiya».
Ali Q ushchi