Ergashxodjaeva Sh. Dj., Samadov A. N.,Alimxodjayeva, N. E., Sharipov I. B. Marketing kommunikatsiyasi

Nazorat va muhokama uchun savollar
1.
Shaxsiy sotish mazmuni mohiyati va vazifalarini aytib bering? 
2.
To’g’ridan-to’g’ri marketing shakllari qatoriga nimalar kiradi? 
3.
Shaxsiy sotish sotuvchi va xaridor o’rtasidagi rasmiy munosabatlar 
nimalardan iborat? 
4.
Ishbilarmonlik muloqoti uslubi hadiqa nimalarni bilasiz?
 
5.
Ishbilarmonlik muloqotini nimadan boshlash va o’zini qanday tutish kerak? 
 
6.
Shaxsiy sotishda telemarketingni ahamiyati qanday? 

---

77 
5-BOB. PABLIK RILEYSHNZ CHORA-TADBIRLARI 
 
5.1. Pablik rileyshnz tushunchasi va uning mohiyati 
Pablik rileyshnz (ingl. public relations, PR) – bilvosita, nufuzli reklama, 
jamiyatdagi tendensiyalar va hodisalarni tahlil qilish, ularning oqibatlarini bashorat 
qilish, muloqot doirasining va ayniqsa, jamoatchilik fikrini shakllantiruvchilar, ya’ni 
ommaviy axborot vositalari vakillarining tovarga (ishlab chikaruvchiga) nisbatan 
ijobiy munosabatini shakllantirish bo’yicha menejment funksiyasidir. 
PR tarkibi maqsadli yo’naltirilgan axborot uzatishning kommunikatsiya 
kanallari va psixologik ta’sir usullari orqali ko’rib chiqiladi. 
PR yordamida o’zaro ishonch, tushunish va simpatiya, boshqa tomondan esa – 
tashkilot ichida va tashqarisida bo’lgan guruhlar bilan o’zaro munosabatlar 
shakllanadi, qo’llab-quvvatlanadi va mustahkamlanadi, uning mavjudligi va 
rivojlanishini asoslab beradi. 
Aksariyat tadbirkorlarning ko’plab muammolari shu bilan asoslanadiki, hech 
kim uning mavjudligini bilmaydi, u yetarli darajada qiziqarli emas va ko’pchilik 
mijozlarda boshqacha odatlar, stereotiplar, ustuvorliklar shakllangan. 
Jamiyatdagi kayfiya haqida xabardorlikni ta’minlash PR ning muhim funksiyasi 
hisoblanadi. Bu ro’y berishi mumkin bo’lgan hodisalarni bashorat qilishga yordam 
beradigan erta ogohlantirish tizimi rolini bajarib, korxona ma’muriyatining jamiyat 
manfaatlariga xizmat qilish hamda yuzaga kelayotgan va ro’y berayotgan 
o’zgarishlardan samarali foydalanish majburiyatini belgilab beradi. 
Zamonaviy tadbirkorlik olamida jamiyatdan, uning fikrlaridan, korxona ichida 
va tashqarisija shakllanadigan o’zaro ishonch va tushunishlardan ayro bo’lish mumkin 
emas. Jamiyat, uning ehtiyojlari nuqtai nazaridan, PR da uning ishtiroki tufayli korxona 
muvaffaqiyatli faoliyat ko’rsatishi mumkin bo’lgan asosiy hamkor sifatida ko’rib 
chiqiladi. 
PR yordamida hamkorlar, korxona faoliyatiga aloqador barcha narsalar haqida 
maksimal darajada xabardor bo’lgani holda, u bilan aloqadorlik, javobgarlik va 
hamjihatlikni his qilishi lozim. biroq buning o’zi yetarli emas. Har bir tadbirkor jamiyat 

---

78 
oldidagi ish joylari yaratish va turmush sifatini oshirish, mahsulotga ehtiyojni 
ta’minlash, oziq-ovqat mahsulotlari uchun esa – oziq-ovqat xavfsizligi 
kafolatlanishida, mintaqaning samarali ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi uchun yangim 
imkoniyatlar va atrof-muhitni himoya qilish yo’lidagi sa’y-harakatlarni qo’llab-
quvvatlashda namoyon bo’ladigan ijtimoiy javobgarlikni tushunib yetishi va 
qo
’s
hilishi kerak.