Bozorga kirish
Bozorni rivojlantirish
ya
ngi
Tovarni ishlab chiqarish
Diversifikatsiya
6.6-rasm. I. Ansoff matritsasi
Quyidagi 6.7 – rasmda Porterning besh raqobat kuchlari keltirilmoqda.
6.7-rasm. PORTERning besh raqobat kuchlari
O‘rnini
bosadiganlar
•
Tovarning
o‘rnini
bosadiganlar
tomonidan
xavf-xatari
Potensial
raqobatchilar
•
Yangi
raqobatchilarning
maydonga chiqish xavf-xatari
Etkazib
beruvchilar
•
Etkazib
beruvchilarning
savdolashish
qobiliyati
Xaridorlar
•
Xaridorlarning
savdolashish
qobiliyati
O‘z sektoringizdagi
raqobatchilar
•
Harakatdagi firmalar
o‘rtasidagi
o‘zaro
raqobat
112
«Boston konsalting guruhi qolipi» orqali bozorda foyda olish, korxona faoliyat
ko‘rsatadigan hududlardan eng samarali strategik xo‘jalik bo‘limlarini tanlash bilan
amalga oshiriladi. Bu quyidagicha ifodalangan.
Nisbi
y
boz
or
ulush
i
Nisbiy bozor ulushi
yuqori
past
yuqor
i
“Yulduzlar”
“So‘roq belgisi”
pa
st
“Sog‘in sigirlar”
“Itlar”
6.8-rasm. BKG matritsasi
Birinchi hudud - «yulduzlar» (katta talab va bozorda yuqori ulushga erishilgan).
Bu hududni e’zozlab, yanada mustahkamlash choralari ko‘riladi. Bozordagi ulushni
saqlash uchun narxlarni pasaytirish, reklama xarajatlarini ko‘paytirish, mahsulot
turlarini ko‘paytirish va boshqalar amalga oshiriladi.
Ikkinchi hudud - «sog‘in sigirlar» (past talab, ammo bozorda firmani ulushi
yuqori). Bu hududga qattiq nazorat o‘rnatiladi.
Uchinchi hudud - «qiyin tarbiyali bolalar» (talab yuqori, ammo bozorda ulush
kam). Bu hudud imkoniyatlarini o‘rganish va «yulduzlar» hududi darajasiga
ko‘tarilishi ehtimoli bormi yoki yo‘qmi? Kerak bo‘lsa, harakatni ko‘paytirish zarur.
To‘rtinchi hudud - «itlar» (past talab va bozorda kam ulush). Agar bunday
hududni egallab turishga keskin sabab bo‘lmasa, undan qutulish kerak.
Marketing strategiyasida jahon amaliyotida General Electric biznes – portfel
matritsasidan ham foydalaniladi. Boshqacha aytganda, “Bozorning jalb etuvchanligi
– raqobatli pozitsiya” matritsasi ham deb yuritiladi. U quyidagi ko‘rinishga ega
bo‘ladi.
113
Biznes samaradorligi
Kuchli
O‘rtacha
Kuchsiz
B
oz
orning
jalb
e
tuvcha
nl
igi
yuqor
i
Himoyalangan pozitsiya
Ishlab chiqarishni
kengaytirishda
investitsiyalar
Ishlab chiqarishni
tanlanma kengaytirish
o‘
rta
ch
a
Ishlab chiqarishni
tanlanma kengaytirish
Tanlash, yoki daromadga
mo‘ljallangan boshqarish
Cheklangan kengayish,
yoki “Hosilni yig‘ib
olish”
pa
st
Himoya va qayta
mo‘ljalni olish
Daromadga mo‘ljal olish,
boshqarish
Tugatish
Do'stlaringiz bilan baham: |