Ergashxodjaeva Sh. Dj., Nazarova F. M


 Reklama byudjetini ishlab chiqish



Download 2,98 Mb.
Pdf ko'rish
bet186/269
Sana09.09.2021
Hajmi2,98 Mb.
#169468
1   ...   182   183   184   185   186   187   188   189   ...   269
Bog'liq
2 5244918155255482763

12.9. Reklama byudjetini ishlab chiqish 
 
Reklamaning  roli  tovarga  bo’lgan  talabni  oshirishdan  iborat  bo’lib,  firma 
mo’ljallangan  sotuv  ko’rsatkichlariga  erishish  uchun  zarur  bo’lgan  miqdordagina 
mablag’ sarflashni istaydi. Reklamaga sarflanuvchi mablag’larning o’zini oqlamagan 
tarzda  ko’p  bo’lishi  tovar  ishlab  chiqaruvchi  firma  faoliyatining  iqtisodiy 
                                                
1
  Щегорцов  В.А.,Таран  В.А.,Шойгу  И.А.,Щегорцев  М.В.  Основы  маркетинга:  учебник  для  вузов.  – 
М.:Дело, 2016.- 414 с. 


 
286 
ko’rsatkichlarini  keskin  pasaytirib  yuborishi  yaqqol  ko’zga  tashlanib turadi.  Boshqa 
tomonidan  esa  reklama  xarajatlariga  mablag’  ajratilmasa,  bu  sotuv  hajmiga  salbiy 
ta’sir  ko’rsatadi  va  firmaning  moliyaviy  inqirozga  uchrashiga  olib  kelishi  mumkin 
bo’ladi.  Reklama  xarajatlariga  jartish  maqsadga  muvofiq  bo’lgan  hajmi  shu  ikkiala 
chegaraning  o’rtasida  bo’lishi  lozim.  Yaxshi  reklama  tovar  aylanmasini 
rag’batlantiradi va shu sababli reklamaga xarajatlar manbai sifatida ham, mahsulotni 
sotish  hajmini  stirish  manbai  sifatida  ham  ehtiyotkorlik  bilan  munosabatda  bo’lish 
talab  qilinadi.  Raqobatchilarga  ko’r-ko’rona  ergashish  yoki  reklamani  «qoldiq» 
tamoyili bo’yicha moliyalashtirish salbiy natijalarga olib kelishi mumkin. 
Tovarni  sotish  hajmining  o’sishi  reklama  xarajatlarining  o’sishiga  bog’liq 
bo’lishi  reklama  kompaniyasini  moliyalashtirishda  asos  qilib  olinadi.  Reklama 
xarajatlarining  nisbiy  samaradorligi  ularning  o’sishi  bilan  pasayib  boradi.  Ayrim 
o’zgarmas qiymatlar mavjud hisoblanadi: 
R-  sotuvning  reklamaga  qaytaruvchi  javobi,  ya’ni  reklama  samaradorligini 
tajriba sifatida tekshirishda «sotuv hajmig’reklama xarajatlari» nisbati; 
a-  reklama  xarajatlari  nolga  teng  bo’lganda  vaqt  birligida  sotuv  hajmining 
kamayishi. 
Bu  holatda  t  vaqt  ichida  sotuv  hajmini  AS  kattalikka  oshirish  uchun  kerak 
bo’lgan  A  reklama  xarajatlari  mavjud  S  sotuv  hajmi  va  bozorni  mazkur  tovar  bilan 
to’yintirish darajasi M bo’lgan holda quyidagiga teng bo’ladi: A= {AS+a+t+S)ikt(l-
Sg’M)
1
 
Formula tahlili shuni ko’rsatadiki, sotuv hajmi o’smagan (AS=0)  taqdirda  ham 
reklama xarajatlari nolga teng bo’lmaydi. Agar sotuv hajmi etarli darajada va bozorni 
mazkur  tovar  bilan  to’yintirish  darajasi  yuqori  bo’lsa,  bu  holda  xarajatlar  miqdori 
kattalashishi mumkin (Sg’M-> 1). 
Agar  firma  biron-bir  bozorga  birinchi  bor  chiqayotgan  bo’lsa,  dastlabki 
paytlarda  uning  sotuv  hajmi  deyarli  bir  xil  bo’lgan  firma  faoliyati  bilan  solishtirgan 
holda  «boshqalarga  ergashib  borish»  rejimida  ishlashi  maqsadga  muvofiq.  Odatda 
                                                
1
 
Карпова С.В. Международный маркетинг. Учебник и практикум для бакалавров. 
– М.:
Дашков 
и Ко, 2018 – 234c. 


 
287 
dastlabki  yillarda  firmaning  ish  natijalari  salbiy  bo’lishi  bozorga  kirib  borishda 
uchrashi muqarrar bo’lgan qiyinchiliklarni tavsiflaydi. 

Download 2,98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   182   183   184   185   186   187   188   189   ...   269




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish