Ergash Qobilov, Farxod Raupov

B. Klinik darajasiga qarab:
I Kompensatsiya.
II Subkompensatsiya.
III Dekompensatsiya.
71
Narkulov Jakhangir

---

K l i n i k a s i va d i a g n o s t i k a s i . Girshprung kasalligining 
eng asosiy va birinchi klinik ko’rinishi ich qotish va qabziyatdir. Bu 
simptom chaqaloqlarda ko‘p rivojlangan bo’ladi. Ich qotish aganglionar 
zonaning uzunligiga, qanday ovqatlanishga va ichaklaming moslanish 
kompensatsiya xususiyatiga bog‘liq. Qisqa aganglionar segment bo‘lsa, 
mekoniy, keyinchalik axlat o ‘tmaslik chaqaloqlarda 1-3 kungacha 
davom etadi va huqnadan keyin yengillik bilan ich keladi. Agar 
aganglionar zona uzun bo‘lsa, ichak tutilish ko‘rinishlari chaqaloqlarda 
juda chuqur o ‘tadi. Bu kasallikda chaqaloqning emizikli davrda ichi 
qotishi deyarli kuzatilmaydi yoki qiyinchiliksiz, konservativ dori vosi- 
talarini qo‘llash bilan bu holat m a’lum muddatda sezilmaydi.
24-rasm. Girsh­
prung kasalligi
lokalizatsiyasi
(sxema).
Chaqaloqqa qo‘shimcha ovqat berilganda axlat quyuqlashib, 
ichakning kompensator holati kamayadi, bu esa ich qotish alomati- 
ning kuchayishiga olib keladi. Katta yoshdagi bolalarda esa, ich qotish 
alomati o ‘zgarib turib, u kunlik parvarishga, parhezga va konservativ 
davolash usullariga bog‘liq bo ‘ladi. B a’zi holatlarda ich qotish 3-7 
kun davom etishi mumkin. Konservativ usullar hamma vaqt ham 
ichakning to ‘liq tuzalishiga yordam beravermaydi. K o‘pincha bu 
holat ichakda axlatning qattiqlashishiga va keyinchalik axlat toshlar- 
ning paydo bo‘lishiga olib keladi. B a’zan katta axlat toshlar qo‘qqis- 
dan bemomi tekshirilganda qorin bo‘shlig‘i o ‘smasi degan noto‘g ‘ri 
tashxis qo‘yishga sabab bo'ladi va natijada bu holat obturatsion ichak 
tutilishiga olib keladi.
Girshprung kasalligining asosiy ikkinchi klinik belgisi, bu mete- 
orizm, y a ’ni qorinning dam b o ‘lishidir. Bunda axlat va gazlarning
72