Epilepsiya (epilepsia – yunoncha tutqanoq yoki «yiqilish kasalligi»)

Klonik faza

Klonik bosqich tirishish bilan nafas olishdan boshlanadi, bunda yuz terisining rangi o‘zgaradi (ko‘karish qizarish bilan almashadi). Bosh, ko‘z olmasi, til, qo‘l va oyoqlar muskullarining ritmik tirishishi ortib boradi. Oradan 1,5–2 minut o‘tgach, muskullar bo‘shashishi kuzatiladi. Tutqanoq vaqtida, agar bemor yuzi bilan pastga (ko‘lmakka, axlatga yoki yostiqqa) qarab yiqilgan bo‘lsa, u holda bo‘g‘ilib qolishi mumkin.

Kichik epileptik tutqanoqlar

• Avval birdaniga va qisqa 2-5 soniya vaqtida hushdan ketish bilan kechadi. Hushdan ketish, ma`nosiz boqish, faoliyatining buzilishi va vegetativ alomatlar bilan o`tadi. Xuruj paytida bemor yeqilmaydi va bir joyda ko`zi qimirlamay, ko`rga oxshab qotib qoladi. Xuruj birdan boshlanib birdan to`xtaydi. Bu xuruj oddiy absans deb ataladi. Ba`zi bemorlarda absans mushaklar tonusi o`zgarishi va chuqur vegetativ buzulishlar bilan davom etsa, unda murakkab absans kuzatiladi

Davosi

Katta tutqanoqlarda

• fenobarbital 0.05-0.2 g kuniga 3 maxal 3-6 oygacha
• difenin 0.2 -0.3 g,
• benzanol 0.1-0.3 g,
• finlepsin 0.2-1.0 g,
• depakin 1 ta tabletkadan kuniga 2 maxal beriladi
• Kichik tutqanoqlarda suskelip, piknolipsin, 0.75-1.5, etosuksimed, konvuleks, konvulsafin dorilari tavsiya etiladi.

Parvarish qilish

• Tutqanoq tutib bo`lgandan so`ng karaxt bo`lib, keyin uyquga ketadi. Boshi tagiga yumshoq yostiq qo`yish, ust kiyimlarining tugmalarini bo`shatish lozim. Tutqanoq tutgan vaqtda bemorning qo`l oyoqlarining lat yeyishidan asrash uchun ularni ushlab turish kerak, bo`lmasa suyaklar sinishi mumkin. Ko`ylak yoqasini yechish, tilini tishlab olmasligi uchun sochiq chetini yumaloq qilib og`ziga tiqib qo`yish kerak. So`lak bir tomonga oqib turishi uchun bemorni yon boshlab yotqizib qo`yish tavsiya etiladi. Tutqanoq tutib bo`lgandan keyin bemorni uyg`otmaslik kerak.