Epi va yun soʻrgʻich, epiteliy toʻqimasi koʻp hujayrali hayvonlarda

---

Epiteliy

Epiteliy (epi... va yun. — soʻrgʻich), epiteliy

toʻqimasi — koʻp hujayrali hayvonlarda —

tanani va tana boʻshligʻini qoplab

turuvchi, koʻpchilik bezlarning asosiy

funksional tarkibini tashkil etuvchi

toʻqima. Embriogenezda E. har uchchala

murtak varaqlaridan hosil boʻladi va tana

qoplogʻichi, ularning hosilalari hamda

koʻpchilik bezlarning hosil boʻlishida

qatnashadi. E. tez eskirib qolishi tufayli

kuchli regeneratsiya qilish xususiyatiga

ega. E. bazal membrana bilan

---

chegaralangan, unda tomirlar boʻlmaydi;

oziq moddalarni unga yaqin joylashgan

biriktiruvchi toʻqimadan oladi. E.

cheklovchi, himoya, moddalar

almashinuvi (soʻrish, ajratish), sekret

ajratish funksiyasini bajaradi.

Funksiyasiga binoan, qoplovchi va

sekretor E.ga ajratiladi. Qoplovchi E., oʻz

navbatida, bir qavatli, koʻp qavatli va

oraliq qavatli boʻladi. Bir qavatli E.

hujayralari bazal membrana bilan

bogʻlangan (oshqozon va ichak devori,

mezoteliy tana boʻshligʻini oʻrab

turadigan E.). Koʻp qavatli E.ning faqat

ichki qavati bazal membrana bilan

qoplangan (teri E.si), oraliq (2 qavatli)

E.ning tashqi koʻrinishi organ devori

---

choʻzilishiga qarab oʻzgarib turadi (mas,

qovuq, siydik chiqarish yoʻli E.si).

Sekretor E. esa bezlarda boʻladi. E.

hujayrasining tuzilishi uning sekretorlik

funksiyasi bilan bogʻliq.

E. shakliga binoan, yassi, kubsimon va

silindrsimon boʻladi. Shimuvchi E.

hujayrasi sirti tuksimon jiyakli, hilpillovchi

E.da hilpillovchi kipriklar boʻladi. Himoya

funksisini bajaruvchi E. uchun

muguzlashish xususiyati, bezli epiteliy

uchun donador endoplazmatik toʻr va

Golji kompleksining rivojlanishi xos.

Oʻsimliklarda E. — ignabarglilarning mum

yoʻllari va soyabonguldoshlarga mansub

---

oʻsimliklarning moy chiqarish yoʻllarini

oʻrab turadigan hujayralar.

Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib,

Vikipediyaga yordam berishingiz

mumkin. 

Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.

 

Ko‘proq o‘rganish Ushbu maqolada

Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-

2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan.

 

---

  So‘nggi tahrir 8 oylar avval IluvatarBot tomonidan amalga oshirildi  

Matndan CC BY-SA 3.0  litsenziyasi boʻyicha

foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan

boʻlsa).

"

https://uz.wikipedia.org/w/inde

x.php?

title=Epiteliy&oldid=2055493

" 

dan olindi