Ensiklopediyasi

ARMANISTON
(Armaniston Respublikasi)
Maydoni - 29800 kvadrat kilometr.
Aholisi - 3412000 kishi.
So'ngan vulkanli, ko'zni qamashtiradigan 
quyoshli, ko'm -ko'k, deyarli hamma vaqt 
musaffo osmonli shu mo'jazgina baland tog'
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

o'lkasidagi daralar ham, vodiylar ham o'ziga 
xos, jozibali.
Armaniston tabiati mo'tadillik va keskinlik 
xususiyatlarini o'zida mujassam etgan. Uning 
bir burchagida shaftoli va uzumlar shiraga 
g'arq to'lsa, boshqa burchagida qor yog'adi. 
Jazirama yoz-u, abadiy qish deyarli yonma- 
yon.
Armanistonda beshta xilma-xil tabiiy mint- 
aqa mavjud. Aholi eng zich joylashgan mint- 
aqa Ararat vodiysidir.
Ararat vodiysida, Razdan daryosi sohillar- 
ida Armanistonning poytaxti - qadimiy Yere­
van jo y la s h g a n . U re s p u b lik a s a n o a ti, 
madaniyati va ilmiy tafakkurining markazidir. 
Uning keng shohko'chalari va maydonlarini 
o'lka bag'ridan qazib olingan har xil rangli tuf, 
bazalt, marmardan tiklangan ko'p qavatli 
binolar bezab turibdi.
Uning yonida esa baland tog' ko'li — Se­
van bor. Ulkan billur kosa bo'lmish Sevan ko'li 
sarg'ish-jigarrang to g 'la r halqasida oftob 
nurlari tushishi bilanoq moviy ko'zgudek jilola- 
nadi. Ko'lning shaffof suvida ko'plab gulmohi 
(forel) baliqlari suzib yuradi. Sevanga o'nlab 
daryo va soylar quyiladi, lekin undan faqat bir- 
gina jo'shqin Razdan daryosi oqib chiqadi. 
Uning suvi bilan qaqragan dalalar sug'oriladi
va olti gidroelektr stansiyaning turbinalari ay- 
lantiriladi.
Dasht va toshloq Shiroq — Armanistonning 
g'alla konidir. Aragats tog'i savlat to'kib turib­
di. Uning yonbag'irlarida, quyuq o'tloqlarida 
qoramol, qo'y va echki podalari boqiladi.
Yumshoq, iliq iqlimli Gukart ham xushman- 
zaradir. Tog'larning o'rmon bilan qoplangan 
yonbag'irlarida xushbo'y dafna, bodom, anjir, 
anor, xurmo, zaytun zich o'sadi. Gukart yay- 
lovlari ham ko'rkam. Rudaga boy Syunik- 
Zangezurning bir chekkasida baland tog' 
cho'qqilari go'yoki zangori osmonni yorib kir- 
gandek ko'kka bo'y cho'zgan. Tog'lardan par- 
cha-parcha yerlargina “yulib olingan” va 
bog'larga aylantirilgan.
Arm anistonning qadim iy nomi — Nairi 
“daryolar mamlakati” degan ma’noni angla- 
tadi. Ikki yuzdan ortiq daryo orasida eng yiri- 
gi - Araks. Jermuk va Arzni degan joylar 
o'zining shifobaxsh buloqlari bilan mashhur. 
Armanlar 5-asr boshlaridayoq o'z yozuviga 
ega bo'lgan. Armanistonda ko'plab qadimgi 
m a dan iyat y o d g o rlik la ri: ibo d a txo n a va 
qal’alarning xarobalari, nozik o'yma naqsh 
tu s h irilg a n
to s h la r, 
q a d im g i 
noyob 
qo'lyozmalar saqlanib qolgan.
Mamlakat rangli metallurgiyasi, 
katta kimyosi, mashinasozligi res­
publika iqtisodiyotida muhim o'rin 
tutadi.
Bir zam onlar o'nqir-cho'nqir 
ch a n g
k o 'c h a la rd a n
h o 'k iz
qo'shilgan ikki g'ildirakli arava-yu, 
tuya hamda eshak karvonlarigina 
sudralib o'tgan. Endi esa daryo 
bo'ylaridagi vodiylarda, daralar va 
baland tog'larda tosh yo'llar quril­
gan bo'lib, ularda avtomobillar qat- 
naydi.
Temiryo'l va havo yo'llari Ar- 
manistonni ko'pgina mamlakatlar 
bilan bog'laydi. Armaniston bilan 
O 'z b e k is to n
R e s p u b lik a s i 
o'rtasida 1995-yil diplomatiya mu- 
nosabatlari o'rnatilgan.