Energetika resurs turlari va ulardan oqilona foydalanish

Birlamchi > ikkilamchi > uchlamchi
Oksidlanish aktivligi kamayadi
+

Kimyoviy xossalari

Alkanollar kobaltli katalizatorlar ishtirokida bosim ostida CO bilan reaksiyaga kirishib karbon kislotalarga aylanadi:
ROH + CO → RCOOH
Spirtlarga ammiakning ta'siri :

Fizik xossalari

C soni 10 tagacha bo`lgan spirtlar – suyuq, undan yuqorilari qattiq moddalar.
Dastlabki 4 vakili – o`ziga xos xidli harakatchan suyuqlik bo`lib, H2O bilan har qanday nisbatda aralashadi. Suvda cheksiz eriydi.
5 - vakilidan boshlab suvda erishi keskin kamayadi.

Molekulyar massa ortgan sari suvda eruvchanlik kamayib boradi. C11 dan boshlab suvda umuman erimaydi.
Spirtlarda H bog` mavjudligi tufayli ular tegishli oddiy efir hamda galogenli birikmalardan yuqori t0 da qaynaydi.
C2H5OH 780C da
C2H5 – O – C2H5 – 350C da
C2H5Cl 12,40C da qaynaydi

Fiziologik ta’siri

Vakillari

Metanol – alkaloidlarda, o’simlik moylarida, masalan jasmin o’simligida uchraydi.
Metanol yog`ochni quruq haydalganda 1-2% hosil bo`ladi, bundan tashqari 5-10% sirka kislota 0,2-0,5% aseton ham chiqadi.
Toza metanol – rangsiz, zaharli suyuqlik. Xidi etanolga o`hshaydi. Texnik maqsadlarda ishlatiladigan metanolni xidi toza metanolnikidan farq qilib kuygan modda hidini eslatadi.
Metanol ko`p qismi formaldegid tayyor ishlatiladi.
Etanol C2H5OH dan olingan dietilefir – narkoz sifatida,
etilxlorid – ayrim joylarni og`riq sezmaydigan qilishda.
Etanol tibbiyotda dezinfeksiyalovchi vosita sifatida foydalaniladi.
Izopentil spirt – sut mahsulotlarini yog’liligini aniqlashda reagent sifatida ishlatiladi.
Suvsizlantirilgan spirt absolyut spirt deyilib Ilmiy tekshirish instituti labarotoriyalarida analiz qilish va sintez ishlari uchun suvsizlantirilgan ( absolyut spirt ) ishlatiladi. Absolyut spirt tayyorlash uchun spirt suvsizlantirilgan ohak bilan 6-8 soat davomida qaynatiladi va so’ngra haydaladi.
I S H L A T I L I S H I
Kimyo fani o’qituvchisi: H. Hoshimov
E’TIBORINGIZ
UCHUN
RAHMAT