Energetika fakulteti "elektr energetikasi" kafedrasi

5.2. Ikkita yig‘ma shina sistemali TQ.
Elektr iste’molchilarn (birinchi va ikkinchi toifadagilar, va ularning elektr bilan ta’minlash sxemasi (tarmoq bo‘yicha zahira yo‘qligi) ni hisobga olib hamda yig‘ma shinalarga ulanadigan ulanmalar soni ko‘p bo‘lganda, IEM ning bosh taqsimlash qurilmasi uchun ikki tizimli yig‘ma shinalar sxemasi ko‘zda tutilishi mumkin (5.2–rasm). Bu sxemada har bir zlement ikkita shina ajratkichlaridan iborat razvilka orqali tutashtirilib ham bu shinalar tizimida ish olib borish imkoniyatini beradi. 5.2–rasmdagi sxema ish holatida tasvirlangan: G1 va G2 generatorlari, yig‘ma shinalar 1SSH ning birinchi tizimiga ulanib, undan guruhli reaktorlar va T1, T2 bog‘lovchi transformatorlari ta’minlanadi. Shinalarning ishchi tizimi bir tizimli shinalar sxemasida qanday bo‘lsa, bunda ham vazifasi Shunday bo‘lgan o‘chirgich VS va reaktor RS bilan seksiyalangan. Shinalarning ikkinchi tizimi 2SSH zahira hisoblanib, unda normal holatda kuchlanish bo‘lmaydi. Ikkala shinalar tizimi shinalarni o‘lchovchi SHSV1 va SHSV2 o‘chirgichlari bilan o‘zaro ulanishi mumkin, bular normal rejimda uzilgan bo‘ladi.

5.2–rasm. Ikki tizimli yig‘ma shinalar sxemasi.


Shu sxemaning boshqa ish rejimi ham bo‘lishi mumkin, ya’ni ikkala shinalar tizimi kuchlanish ta’siri ostida bo‘ladi va hamma ulanmalar shinalar o‘rtasida teng taqsimlanadi. Zanjirlarning belgilangan ulanishli rejimda ishlashi deb nom olgan bunday rejim odatda, yuqori kuchlanishli shinalarda qo‘llaniladi.
Iste’molchilar bilan tok manbalarini uzmay istagan shinalar tizimini ta’mirlash imkoniyatini berishi bu sxemaning afzalligi hisoblanadi. Bu holda SHSV ulangandan so‘ng, tegishli ajratkichlarni ulab, hamma ulanmalarni shinalarning zahira tizimiga o‘tkaziladi va shinaning ishchi tizimi ta’mirlash uchun uziladi. Sxemaning afzalliklaridan yana biri shinalar tizimidan birida q.t. bo‘lsa, iste’molchilar ularni zahira tizimiga qayta ulash uchun ketadigan vaqt ichidagina toksiz qoladi.


O‘Z-O‘ZINI NAZORAT QILISH SAVOLLARI:

1. 
   Shina deb nimaga aytiladi?
   
2. 
   Taqsimlash qurilmasi deganda nimani tushunasiz?
   
3. 
   Bitta yig‘ma shinali taqsimlash qurilmasi sxemasini tushuntiring.
   
4. 
   Ikkita yig‘ma shinali taqsimlash qurilmasi sxemasini tushuntiring.
   
5. 
   Sxemalarning kamchiligi va avzalligini ayting.