|
O‘Z-O‘ZINI NAZORAT QILISH SAVOLLARI:
1. O‘lchov apparattlari, signal tizimlarini sanang.
2. Boshqarishni tashkil etishda asosiy talablar.
3. Izolyatsiyani nazorat qilish qanday bajariladi?
4. Kommutatsion apparattlar holatining signalizatsiyasini ayting
BOSHQARISH SHITLARI. SIGNAL TIZIMLARI
Reja:
14.1. Boshqarish shitlari. Uzgich va ajratgichlarni masofadan boshqarishning nazorat – o‘lchov apparattlari. Ularni bloklash.
14.2. Signal tizimlari. Elektr stansiyalarida boshqarishni tashkil etish. O‘zgarmas va o‘zgaruvchan operativ tok zanjirlarida izolyatsiyani nazorat qilish.
Tayanch so‘z va iboralar:
Boshqarish shartlari. Uzgich va ajratgichlarni masofadan boshqarish, bloklash, signal tizimlari, izolyatsiyani nazorat qilish.
14.1. Boshqarish shitlari. Uzgich va ajratgichlarni masofadan boshqarishning nazorat – o‘lchov apparattlari. Ularni bloklash.
Boshqaruv ishi nazorat-o‘lchov asboblarini stansiyalari va podstansiyada boshqaruv tuzilma va signalizatsiyani o‘rnatish uchun ko‘zda tutilib, alohida xonaga quriladi.
Boshqaruv ishchi tuzilmasi asboblar bilan nazorat kabellari orqali bog‘lanib, tegishlicha boshqaruv, nazorat va signalizatsiya tizimi zanjirini tashkil etadi. Joylashuv o‘rni va boshqaruv ishchining konstruktiv bajarilishi hamda bajaruvchi navbatchi personalning funktsiyasiga ko‘ra, texnologik jarayonning boshqarilishi qabul qilingan yoki aniq elektr tuzilmasiga bog‘liq. Kichik va o‘rta quvvatli elektr stansiyalarida yagona bosh boshqaruv ishchi BBK (GSHU) va bir necha maxalliy agregat ishlari ( qozon, turbina, generator ishlari va xokazo) dan iborat bo‘ladi. Elektrstansiyadagi asosiy agregatni boshqarish (turbina, generatorni) to‘la to‘kis elektr stansiyaning navbatchi muxandisi tomonidan BBSH orqali amalga oshirilib, bu yerdan elektr tizimning bilan operativ aloqada bo‘ladi.
Katta quvvatli elektr stansiyalarida blokli sxemali bajarishlarda bosh (yoki markaziy) boshqaruv yoki blokli boshqaruv ishchi B.SH.U qurilib, odatda xar ikki birlashgan ikki blokka bitta shit o‘rnatiladi. Bunda navbatchi muhandis blokli shitni istalgan elementini boshqarib (qozon, turbina, generator, xususiy ehtiyoj tizimi) shuningdek, axyonda, generatorlarni tarmoqqa ulash operatsiyasi, yuklamani saralash va rostlash, generatorlarni tarmoqdan uzish kabilarni ham o‘z zimmasiga oladi. Elektr stansiya navbatchi muhandisi elektr stansiyaning ishlariga butunlay o‘zi raxbarlik qilib, yuqori kuchlanishli tarqatish tarmog‘idagi kommutatsiya jihozlarini boshqarib, energetik tizim dis’echeri bilan aloqada bo‘lib, qiyin avariyali holatlarda bloklarni boshqarishni o‘z zimmasiga oladi. Podstansiyada quvvati, o‘lchovi, murakkabligiga qarab boshqaruv strukturasi quyidagicha belgilanadi:
Doimiy navbatchi personal;
Doimiy bo‘lmagan personal;
Uyda navbatchilik qiluvchi personal.
Birinchi strukturali boshqaruvda podstansiyada bosh boshqaruv ishchi qurilib, navbatchi personal podstansiyani boshqarishni amalga oshirishi ko‘zda tutiladi. Ikkinchi va uchinchi struktura ko‘pincha boshqaruv va nazorat funktsiyasi tuman elektr tarmoqlari va korxonaning dispecherlik punktlariga yuklatilib, podstansiyaga aloqa liniyasi, telesignalizatsiya va teleboshqaruv orqali ulanadilar.
Boshqaruv shinalari yig‘ma konstruktsiyali yoki boshqa formada (to‘g‘ri chiziqli, G-shaklida, P-shaklida yarim aylanali) bo‘lib standart vertikal panellardan yig‘ilib, shuningdek pul’t panelidan iborat bo‘ladi. Elektr stansiyaning boshqaruv ishchi binosiga RX va A paneli ham jihozlanib, boshqaruv ishchi yoniga o‘rnatilishi sababli, navbatchi personalni doimiy nazorat qilishiga xojat qolmaydi. Boshqaruv ishchining panellarini joylashtirishning xarakterli variantlari 14.1–rasmda ko‘rsatilgan.
Nazorat-o‘lchov apparatturalari.
Elektr stansiya va podstansiyalarda elektrik kattaliklarni o‘lchash ko‘rsatuvchi va registratsiyalovchi o‘lchov asboblari, schetchiklar, otsillograflar hamda maxsus o‘lchov asboblari yordamida amalga oshiriladi.
Xozirgi vaqtda qisqa profilli, sifrli va elektronli asboblardan keng foydalanilmoqda.
Asosiy o‘lchov asboblarining ti’larini shartli grafik belgilanishi 14.1–jadvalda keltirilgan.
14.1–rasm. Bosh (markaziy) boshqaruv oshqaruvosh (markaziy) ning ti’larini shartl.
1-boshqaruv oshqaruvosh (m; 2- boshqaruv oshqaru; 3- RX va A va registratsiya asboblari paneli; 4- navbatchi stoli.
Do'stlaringiz bilan baham: |
