Elementar (sodda) zarrachalar Oddiy moddalar Murakkab moddalar

Karrali nisbatlar qonuni

• Agar ikki element o’zaro birikib bir necha kimyoviy birikma xosil qilsa, elementlardan birining shu birikmalardagi ikkinchi elementning bir xil massa miqdoriga to’g’ri keladigan massa miqdorlari o’zaro kichik butun sonlar nisbatida bo’ladi.

• NOORGANIK KIMYO

• MASALAN

• CH4: 75% - 25%; 1:3
• C2H6: 85,71 - 14,29; 1:6

Ekvivalentlar qonuni

• NOORGANIK KIMYO

• Elementning bir massa qism vodoorod, sakkiz massa qism kislorod bilan birika oladigan yoki shularga almashina oladigan miqdori uning kimyoviy ekvivalenti deyiladi.

• H2SO4 + Zn = ZnSO4 + H2
• HCl + Zn = ZnCl2 + H2

• 1 gr vodorod ajralib chiqishi uchun 49 gr H2SO4 va 32,5 gr Zn kerak.
• 1 gr vodorod ajralib chiqishi uchun 36,5 gr HCl va 32,5 gr Zn kerak.
• 1gr H = 49gr H2SO4 = 32,5gr Zn = 36,5gr HCl
• kimyoviy ekvivalent

Gey Lyussakning xajmiy nisbatlar qonuni:

• Gey Lyussakning xajmiy nisbatlar qonuni:
• Kimyoviy reaksiyaga kirishuvchi gazlarning xajmlari o’zaro va reaksiya natijasida xosil bo’lgan gazlarning xajmlari bilan butun sonlar nisbatida bo’ladi.
• Masalan; 2H2 + O2 = 2H2O

• ATOM VA MOLEKULA TO’G’RISIDAGI QARASHLAR

• NOORGANIK KIMYO

• Bertselius fikri:
• Kimyoviy reaksiyaga kirishuvchi gazlarning molekulalari emas, atomlari o’zaro butun sonlar nisbatida bo’ladi.
• Masalan; 2H + O = H2O

• Avagadro qonuni:
• Bir xil sharoit (o’zgarmas bosim va temperatura)da va baravar xajmda olingan gazlarning molekulalari soni o’zaro teng bo’ladi.
• Masalan; 2H2 + O2 = 2H2O

• ATOM VA MOLEKULA TO’G’RISIDAGI QARASHLAR

• NOORGANIK KIMYO