Elektrotehnika va elektronika

Ish mashinasi yoki 
mexanizmini berilgan tezlik bilan harakatlantiruvchi motor, uzatma va ularni boshqaruvchi tizim 
birgalikda yuritma deb ataladi.  
Avtomatlashgan  elektr  yuritma  tarkibiga  yana  elektr  energiya  o‘zgartkichi,  datchiklar  va  elektr 
yuritmani boshqarish tizimi kiradi. Bundan tashqari elektr yuritma tarkibiga aniqlik va tezlikni oshiradigan 
qo‘shimcha elementlar kiritilishi mumkin. Masalan EHM, raqamli datchiklar, muvofiqlashtiruvchi elementlar  
qo‘llanilishi mumkin [1,3].  
15.2 Elektr yuritma mexanikasi. Elektr yuritmaning asosiy harakat tenglamasi.
 
   Ishlab chiqarish agregatlaridagi elektr motorlarning soniga qarab elektr yuritmalar:  
 
transmissiyali;  
 
yakka motorli;  
 
ko‘p motorli.  
yuritmalarga bo‘linadi.  
       Transmissiyali  elektr  yuritma  o‘z  navbatida:  umumtransmissiyali  va  guruhli,  yakka  motorli 
elektr  yuritma  esa  oddiy  va  individual  yakka  motorli,  ko‘p  motorli  elektr  yuritma  ham  oddiy  va 
individual ko‘p motorli yuritmalarga bo‘linishi mumkin. Boshqarilish usuliga binoan elektr yuritmalar 
avtomatlashtirilgan  va  avtomatlashtirilmagan,  texnologik  talab  hamda  motor  xususiyatlariga  qarab 
esa rostlanadigan va rostlanmaydigan yuritmalarga bo‘linadi ( 15.1- rasm.).  
 

---

203 
 
 
15.1.-rasm. Elektr yuritmalar klassifikatsiyasi(tasnifi) sxemasi.