Elektrostatik maydonda chegaraviy shartlar va maydon energiyasi

O‘tkazgich sirti yaqinidagi maydon
Bu maydon chegaraviy shartlardan topiladi. Bu shartlarni quydagi korinishga ega ekanligi mavzulardan malum:

Otkazgich sirtiga tashqi normal (n) ni yonalishini musbat deb xisoblab, 2 indeks bilan otkazgichdan tashqaridagi fazoni, 1 indeks bilan otkazgich ichidagi fazoni belgilab va otkazgichning dielektrik doimiyligi, taxminan, vakuumining dielektrik doimiyligiga tengligini nazarda tutib (6) ni quydagicha yozamiz.

bunda yuqorida aytganimizdek deb olindi.
O’tkazgichning ichida elektr maydonini nolga teng ekanligidan

deb yozish mumkin (chunki E vektorning nolga tengligi uning normal va tangensial tashkil etuvchilarini bir vaqtda nolga tengligini bildiradi) (8) ga asosan (6) dagi ekanligini xisobga olsak, otkazgich tashqarisidagi maydon

Shunday qilib, otkazgich tashqarisidagi maydon, uning sirtida tashqi normal boyicha yonalgan bolib absalyut qiymatiga kora ga teng.

Otkazgich sirti yaqinida maydonning tangensial tashkil etuvchisi nolga teng bolishligi aniq. Agar u noldan farqli bolganda otkazgich sirti boylab zaryadni xarakatini yuzaga keltirar edi.
O‘tkazgichni potensiali
E maydonni otkazgich ichida nolga tengligidan potensialini butun otkazgich uzunligi boylab qiymatini doimiyligi kelib chiqadi. Masalan va φ(B) otkazgichining A va B nuqtalarini potensiallari deyilsa,

Shuning uchun otkazgich potensiali xaqida gapirish mumkin. Otkazgichining potensiali uning shakliga, zaryadning kattaligiga va atrof fazoda joylashgan boshqa otkazgichlardagi zaryadlarning taqsimlanishiga bogliq.

Adabiyotlar:

1. Raximov. U.A., Otaqulov V.O. “Elektrodinamika va nisbiylik nazariyasi” 98-
107 betlar
2. Matveev A.N. ”Elektrodinamika” 101-111-betlar