Электроника ва радиотехника кафедраси 6- маъруза

Кучайтириш қурилмаларининг иш режимлари

А синфига мансуб кучайтиргичда бошқарилувчи ток ва кучланиш

Кучайтириш қурилмаларининг иш режимлари

• В режимида кучайтириш элементи мусбат (лампалар, npn-транзисторлар) ёки манфий (pnp-транзисторлар) кириш сигналларини шакллантириши мумкин. Гармоник сигналларни кучайтиришда ўтказувчанлик бурчаги 80° га тенг ёки ундан катта бўлиши мумкин.
• AB режими А ва В режимларининг оралиқ режими ҳисобланади. АВ режимида сокинлик токи В режимига қараганда анча катта, аммо А режими учун зарур бўлган токдан кичикдир. Гармоник сигналларни кучайтиришда кучайтириш элементи токни даврнинг катта қисмида ўтказади, бир ярим даври (мусбат ёки манфий) бузулишларсиз ўтади, иккинчиси эса кескин бузилади. Бундай каскаднинг ўтказувчанлик бурчаги 180° катта, аммо 360° дан кичик.

Кучайтириш қурилмаларининг иш режимлари

Кучайтириш қурилмаларининг иш режимлари

• С режимида В режими каби, кучайтириш элементи мусбат ёки манфий кириш сигналларини чиқаради, аммо кучайтириш элементининг иш нуқтаси шундай олинадики, киришдаги кучланиш қиймати нолга тенг (ёки бошқарилувчи ток нолга тенг) бўлганда кучайтириш элементи ёпиқ бўлади.
• Кучайтириш элементи орқали ток фақат бошқарилувчи сигнал нолдан ўтгандай кейин пайдо бўлади. Агар бу сигнал гармоник бўлса кучайтиргич битта бузилган ярим даврини чиқаради (ўтказувчанлик бурчаги 180° дан кам).

Кучайтириш қурилмаларининг иш режимлари

Рақамли микросхемалар чиқиш каскадлари хусусиятлари

Кўп ҳолларда бир юкламага бир неча рақамли микросхема чиқишларини улаш зарурияти туғилади. Бунда чиқишларни бирлаштириш усули бўлиб чиқиш каскадларида транзисторларнинг микросхемаларини қўллаш бўла олади, бунда бирон бир чиқиши (коллектор, эмиттер, сток, исток) хеч қаерга уланмайди. Бундай чиқиш очиқ деб аталади.

Рақамли микросхемалар чиқиш каскадлари хусусиятлари

• Қандай қилиб микросхеманинг чиқишлари очиқ коллектор билан уланишини қуйидаги а) расмда кўриб чиқамиз. Бу элемент қўшимча мантиқий амални бажаради ва монтажли мантиқ амали дейилади.
• Чиқиш каскадида сигнални инверсия қилинганлигини инобатга олинган хақиқийлик жадвали б) расмида келтирилган. Чиқиш кучланиши мантиқий «1» сатҳига эга бўлади, қачонки чиқиш каскадларининг транзисторлари ёпиқ ҳолатда бўлганда, яъни киришларига мантиқий «0» берилганда.