Электроника ва автоматика факультетининг «Радиотехника ва касб таълими» кафедрасида 5522000 – Радиотехника ва 5140900 – Касб таълими ихтисосида таълим олувчи талабалар учун «аналог электрон šурилмалар схемотехникаси»

Mos keluvchanligi- bir xil sharoitlardagi о‘lchashlarning natijalarini bir-biriga yaqinligini bildiruvchi sifat mezoni. Odatda, о‘lchashlarning mos keluvchanligi tasodifiy xatoliklarning ta’sirini ifodalaydi.

Qaytaruvchanlik- ushbu mezon har xil sharoitlarda (turli vaqtda, har xil joylarda, turli usullarda va vositalarda) bajarilgan о‘lchashlarning natijalarini bir-biriga yaqinligini bildiradi.

О‘lchash xatoligi- о‘lchash natijasini chinakam (haqiqiy) qiymatdan chetlashuvini (og‘ishuvini) ifodalovchi о‘lchashning sifat mezoni.

5.2. О‘lchash xatoliklari va ularning tabaqalanishi.

О‘lchash xatoliklari turli sabablarga kо‘ra turlicha kо‘rinishda namoyon bо‘lishi mumkin. Bu sabablar qatoriga quyidagilarni kiritishimiz mumkin:

• 
  о‘lchash vositasidan foydalanishda uni sozlashdan yoki sozlash darajasini siljishidan kelib chiquvchi sabablar;
  
• 
  о‘lchash obyektini о‘lchash joyiga (pozitsiyasiga) о‘rnatishdan kelib chiquvchi sabablar;
  
• 
  о‘lchash vositalarining zanjirida о‘lchash ma’lumotini olish, saqlash, о‘zgartirish va tavsiya etish bilan bog‘liq sabablar;
  
• 
  о‘lchash vositasi va obyektiga nisbatan tashqi ta’sirlar (temperatura yoki bosimning о‘zgarishi, elektr va magnit maydonlarining ta’siri, turli tebranishlar va hokazolar) dan kelib chiquvchi sabablar;
  
• 
  о‘lchash obyektining xususiyatlaridan kelib chiquvchi sabablar;
  
• 
  operatorning malakasi va holatiga bog‘liq sabablar va shu kabilar.
  

О‘lchash xatoliklarini kelib chiqish sabablarini tahlil qilishda eng avvalo о‘lchash natijasiga salmoqli ta’sir etuvchilarini aniqlash lozim bо‘ladi.

О‘lchash xatoliklari u yoki bu xususiyatiga kо‘ra quyida keltirilgan turlarga bо‘linadi:

I. О‘lchash xatoliklari ifodalanishiga qarab quyidagi turlarga bо‘linadi: