Электроника ва автоматика факультетининг «Радиотехника ва касб таълими» кафедрасида 5522000 – Радиотехника ва 5140900 – Касб таълими ихтисосида таълим олувчи талабалар учун «аналог электрон šурилмалар схемотехникаси»

16- Ma’ruza. Mahsulot sifati va sifat boshqaruvi

Reja.

1. Sifat to‘garaklari.

Tayanch sо‘zlar: mahsulot sifati, sifat, sifat boshqaruvi sifatni ta’minlash.

16.1. Mahsulot sifati va sifat boshqaruvi

Belgilangan mahsulotning sifat kо‘rsatkichlarining nomenklaturasini tanlash, bu kо‘rsatkichlarining qiymatlarini aniqlash va ularni asos bо‘luvchi qiymatlar bilan taqqoslashni о‘z ichiga oluvchi ishlarning yig‘indisi mahsulot sifatining darajasini baholash deb ataladi. Mahsulot sifatining darajasini baholash uchun mahsulotlar ikkita turkumga bо‘linadi:

• 
  foydalanishda sarflanadigan mahsulot;
  
• 
  о‘z resursini sarflaydigan mahsulot.
  

Mahsulot sifatining kо‘rsatkichlar nomenkulaturasini tanlab olishni asoslash quyidagilarni inobatga olgan holda amalga oshiriladi:

• 
  mahsulotni ishlatilishidagi sharoitlarini va vazifasini;
  
• 
  iste’molchilar talablarining tahlilini;
  
• 
  mahsulot sifatining tavsiflanuvchi tarkibini va tuzilishini;
  
• 
  sifat kо‘rsatkichlariga bо‘lgan asosiy talablarni.
  

Mahsulot sifatiga ta’sir etuvchi omillarni tо‘rt toifaga bо‘lish mumkin:

• 
  texnikaviy;
  
• 
  tashkiliy;
  
• 
  iqtisodiy; * ijtimoiy.
  

Texnikaviy omillarga uskunalarning jihozlanish, asboblarning hamda nazorat vositalarining, texnikaviy hujjatlarning holati; dastlabki materiallar, yarimfabrikatlarning sifati va shunga о‘xshashlar kiradi.

Tashkiliy omillarga rejalik, bir maromda ishlash, texnikaviy xizmat va uskunalarni ta’mirlash; materiallar, komplektlanuvchi buyumlar, jihozlanishi, asboblarni texnikaviy hujjatlar va nazorat vositalari bilan ta’minlanganligi, ishlab chiqarish madaniyati; mehnatni ilmiy asosda tashkil etish; ovqatlanish va ish vaqtida dam olishni tashkil etish va boshqalar kiradi.

Iqtisodiy omillarga mehnatga pul tо‘lash shakllari, oylik maoshning miqdori; yuqori sifatli mahsulotni va ishni moddiy rag‘batlantirish; mahsulotning yaroqsizligi uchun oylik maoshidan ushlab qolish; uning sifat darajasi; tannarxi; mahsulotning bahosi va shunga о‘xshashlar kiradi.

Ijtimoiy omillarga kadrlarni tanlash, joy-joyiga qо‘yish; malaka oshirishni tashkil qilish; ilmiy-texnikaviy ijodni, ijodkorlik va ixtirochilikni tashkil etish, turmush sharoitlari, о‘zaro munosabatlar, jamoadagi psixologik iqlim va tarbiyaviy ishlar kiradi.