Elektron hisoblash mashinalari

1989 yil Intel kompaniyasi navbatdagi 80486 rusumli mikroprosessorlarini sotuvga chiqardi. Ularning DX va SX variantlaridan tashqari, yana SLC varianti ham ishlab chiqarila boshlandi. Yangi mikroprosessorning bu varianti elektr quvvatini kam sarflashi bilan ajralib turardi va akkumlyator batareyasidan foydalanadigan noutbuklarda ishlatish uchun mo’ljallangan edi.
1993 yildan Intel kompaniyasi navbatdagi, o’zining eng mashhur savdo belgilaridan biri bo’lgan Pentium (lotin tilida beshlik degan ma’noni anglatadi) deb nom olgan mikroprosessorlarini ishlab chiqara boshladi. Kompyuter jurnallari va texnik adabiyotlarda bu mikroprosessorlar an’anaviy ravishda 80586, keyingilari 80686 deb atalishiga qaramay, Intel kompaniyasi bunday nomlashdan voz kechdi.
1994 yil Pentium Pro (Professional), 1996 yil Pentium MMX (MultiMedia eXtansion – multimedia kengaytmali), 1997 yil Pentium II, 1998 yil Pentium Celeron, 1999 yil Pentium III, 2000 yil Pentium 4 rusumidagi mikroprosessorlari sotuvga chiqarildi.
Mavjud texnologiyalardan oxirigacha foydalanish bilan birga, paydo bo’lgan muammolarni hal qilishning yangi yo’llari ham qidirila boshlandi. AMD kompaniyasi 2003 yili bozorga birinchi 64 razryadli mikroprosessorni chiqarib, bu muammoni qisman bo’lsa-da hal qildi. Bunga javoban Intel kompaniyasi 2004 yil avval virtual (dasturiy) ikki yadrodan iborat Pentium Prescort, keyin 2005 yil haqiqiy ikki yadroli Pentium D (dual – qo’sh) mikroprosessorlarini sotuvga chiqardi. Lekin bu urinishlar Pentium prosessorlarining obro’sini qayta tiklay olmadi. Intel kompaniyasi yana bir marta o’zining mashhur savdo belgisidan voz kechishga majbur bo’ldi. Navbatdagi prosessorlar ularning ikki yadroli ekanligiga urg’u bergan holda DualCore va Core2Duo deb atala boshlandi. Ulardan keyin 2007 yil to’rt yadroli Core Quad mikroprosessorlari ham sotuvga chiqarildi. Kuchli raqobat tufayli Intel 64 razryadli mikroprosessorlarni, AMD esa ko’p yadrolilarini chiqarishga majbur bo’ldi.
2009 yildan boshlab Intel kompaniyasi Core i3, Core i5 va Core i7 rusumidagi mikroprosessorlarni sotuvga chiqardi. Ulardan birinchisi noutbuklar uchun, ikkinchisi arzon, uchinchisi qimmat kompyuter modellari uchun tavsiya qilingan bo’lsa ham kompyuter ishlab chiquvchi kompaniyalar har doim ham bu tavsiyalarga rioya qila bermaydilar. Bu prosessorlarning eng tezlarida ajraladigan issiqlik miqdori bir necha yuz vatt bo’lib, ularni samarali ravishda sovutish uchun 1156 va 1366 oyoqli yangi slotlardan foydalanila boshlandi. Solishtirish uchun 8086 mikroprosessorida 40 oyoqcha bo’lganini aytib o’tish mumkin.
Yuqorida aytib o’tilganidek zamonaviy kompyuterlarning barchasi Fon Neyman tamoyillari asosida yaratilgan, ya’ni ularning barchasi bir xil funksional tuzilmaga ega.