|
Uch xolatli elementlar
Ikki holatli mantiqiy elementlar bilan bir qatorda uchinchi texnologik holat ham mavjud bhlib, bu element chiqishi ichki sxemadan o`chirilgan holatga tushish tushuniladi. Ko`rilayotgan holatda chiqish va "er" orasidagi qarshilik juda katta bo`ladi va mikrosxemalar chiqishlari boshqa mikrosxemalar chiqishlarining ulanishiga hech qanday ta`sir kursatmaydi. Bunday sxemalarning bir necha chiqishlari birga ulanishi mumkin. Bunday ulanish turi xatodir! Giper murojat ob`ekt uchun mumkin emas, ishlatilishi mumkin, kachonki manbaga ulanayotgan kirishlar navbat bilan bir yoki bir necha kabul kiluvchiga bir-biriga xalakit kilmay ulansa. Uchinchi xolat yukori impedans yoki Z-xolat deb ataladi. I-NE sxema uchun Z xolatli chikish sxemasi chapda 5 rasmda keltirilib, uning shartli belgisi ungda kursatilgan
Agar signal ~ 0E=0 bilsa, VT3 tranzistor yopik va karama-karshi ulangan diodlar "I" elementning mantikiy chikishiga xech kanday ta`sir utkazmaydi. VT1 va VT2 bazalarda kuchlanishlar karama-karshi fazada joylashadi, va agar x0*x1=1 bulsa, yukoridagi tranzistor yopik, pastdagi esa ochik. VT2 kollektor potentsiali taxminan nolga teng va shuning uchun u=0. X0 va X1 boshka kiymatlarida pastdagi tranzistor yopik bulib, yukoridagisi esa ochik va sxemaning chikishida-yukori satx ya`ni ~ OE=0 xolda sxema oddiy I-NE element sifatda ishlaydi. ~ OE=1 xolda esa rasm sezilarli darajada uzgaradi. VT3 tranzistor tuyinguncha ochiladi va VT1 va VT2 tranzistorlar bazalaridagi potentsial taxmin nolgacha tushib ketib, uni yopadi. Mantikiy sxemalarning "V" chikishlari uzilish xolatga utib koladi. Uch xolatli elementlar sxemada kolib kungdalang chizikcha bilan yoki Z sharfi bilan belgilanadi. Bunday elementlar bir aloka liniyalari buyicha bir necha manba signallarini bir yoki bir necha kabul kiluvchilar uchun ma`lumot uzatish uchun ishlatiladi. Kipincha, aloka liniyasi yagona bulib, passiv manba chikishlari aktiv element chikishlari uzatayotgan ma`lumotlarning buzmasliligi uchun, ular uchinchi xolatga utkaziladi. SHuning uchun Z-xolat xotira mikrosxemalarida. SHina tashkil kiluvchilarda ishlatiladi.
Kushimcha inversiya kirishi boshkarish yoki funktsional natijalaricha ishlarni bajaruvchiga ta`luklidir. Kirish funktsiyasi belgilashda shifrlangan (On+pn+Enable-chikishga ruxsat (~ OE)), bu kirish aktivlanadi, agarda kirish tugri va 0 teng agarda kirish inversiga teng bulsa, sxemada kursatilgandek.
Rakamli axborotdan foydalanuvchi kurilmalar mantikiy va xotira elementari asosida kuriladi. Mantikiy elementning kirishi va chikishidagi signal fakat ikki kiymatga ega bulishi mumkin. Bu kiymatlar "1" va "O" tarzda belgilanadi. Mantikiy elementning kirishidagi mikdor mantikiy algebra yoki Bul’ algebrasi koidalari asosida chikishdagi mikdorga aylantiriladi. Bul’ algebrasi axborotning fizik xususiyatlarini xisobga olmay uning fakat "tugri" (mantikiy "1") yoki "notugri" (mantikiy "0")ligi tomonidan karashga nikoniyat beradi. Mantikiy elementlar yor dam i da bir necha oddiy mantikiy funktsiyalar bajarilini mumkin . Ana shu oddiy mantikiy funktsiyalar tuplamida kombinatsion avtomatlar tuziladi.
Istalgan mantikiy funktsiyalar tuplami yoki kombinatsion avtomatlar analitik mantikiy ifodalar orkali yozilishni mumkin.Kator xolatlarda yozishning bu usuli eng soda kurinishida bulmaydi va funktsiyani kiymatini uzgartirmagan xolda mantikiy ifodani soddalashtirish mumkin. Funktsiyani mantikiy ifodasini soddalashtirishing bu usuli minimizatsiya usuli deyiladi. Minimizatsiyalashtirish natijasida eng kam mantikiy elementlar soni va eng kam foydalaniladigan argumentlar soniga ega bulinadi.
Mantikiy algebra funktsiyasi ifodasini soddalashtirishning grafik va algebram k usullari ishlab chikilgan. Argumentlar soni kup' bulmagan xollarda mantikiy algebra funktsiyasini soddalashtirishning grafik usuli - Karno kartalaridan foydalanish kulay.
(12) ifoda yordamida aniklangan (SDNF) BONF kayta ishlanib, shunday kurinishga (xar doim xam emas) keltirish mumkinligi, unda uzgaruvchilar va operatsiya soni birlamchi ifodadan kam xolatda bulishi mumkindir. Bunday kayta ishlanish ixchamlash deyiladi.
Misol. Uchta ikkilik Xi dagiliklar bor. U mangor SHunday mantikiy funktsiyalash ishini bajarishni, chikish funktsiyasi 1 teng bulsin-ki, agarda ikki va undan ortik datchiklar 1 teng bulsa. Bunday funktsiya majoritar funktsiya deyiladi. Uning xolatlar jadvali kuyidagi kurinishga ega.
(12) formula yordamida Ymator = ~ x2*x1*x0*x2* ~x1*x0+x2*x1* ~X0+x2*x1*x0 (3,5,6,7-jadval katorlari). Aniklangan ifodaga 6 rasmdagi sxema tugri keladi.
Keltirilgan sxema 4 ta uch kirishli "I" elementi va turt kirishli "ILI" elementlardan iborat. Mantikiy funktsiyalarning ixcham formasi algebrani kayta ishlash, karama-karshi yoki katta uzgaruvchilar amalga oshirish mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
