Elektron asboblar va mikroelektronika

Rezistorlarning asosiy parametrlari
Nominal qarshilik (RNOM) va uning yo`l qo`yilgan og’ishi ( R ).
Rezistorlar qarshiligi (Om) umumiy holda quyidagi formula orqali aniqlanadi:
R= ρ l/ S
bu erda: ρ va S – tok o`tkazuvchi elementning solishtirma elektr qarshiligi (Om·mm2/m) va ko`ndalang kesim yuzasi (mm2); l – tok o`tish yo`lining uzunligi (m).
Spiralsimon kesim va kesimsiz, tsilindr shaklidagi sirtqi rezistorlar qarshiligi
R= l/( D₁ h); (14.1)
R= N D₂ /[(t a)h] , (14.2)
bu erda l – kesimsiz rezistor tsilindri yasovchisining uzunligi (m); h – tok o`tkazuvchi qatlamning qalinligi (mm); D1 va D2 – keramik sterjenlarning tashqi diametrlari (mos ravishda mm va m da); N, t va a – o`ramlar soni, spiralsimon kesim qadami va eni (mm).
To`g’riburchak shaklidagi hajmiy rezistorlar qarshiligi quyidagicha:
R= l/(bc),
bu erda: l, b va c – kompozitsion sterjenning uzunligi, eni va balandligi, mm.
Simli rezistorlar qarshiligi:
R=π<sup>2</sup> l d
bu erda l va d – simning uzunligi, m, va diametri mm.
Tok o`tkazuvchi taqali simsiz o`zgaruvchan rezistorlar qarshiligi quyidagi formula ѐrdamida topiladi:
R= ρ(r<sub>1</sub>-r<sub>2</sub>) πφ[(r<sub>1</sub>-r<sub>2</sub>)h∙360]
bu erda: ρ – kompozitsiyaning solishtirma sirtqi elektr qarshiligi (Om·sm); r1 va r2 – taqaning tashqi va ichki radiuslari (sm); – tok o`tkazuvchi qatlam ma`lum uzunligiga surilgichning burilishi to`g’ri kelgan burchak (grad).
Rezistorning nominal qarshiligi undagi tamg’ada ko`rsatiladi. Ko`p maqsadlarga mo`ljallangan rezistorlar uchun nominal qarshiliklarning 6 qatori mavjud: E6, E12, E24, E48, E96 va E192. Bundagi raqam shu qatordagi nominal qiymatlar sonini ko`rsatadi. Bu qiymatlar rezistor qarshiligi va nominalining yo`l qo`yilgan og’ishiga bog’liq. Pretsizion rezistorlar qarshiligining yo`l qo`yilgan og’ishi ±2% dan kam, umumiy ishlarga mo`ljallangan rezistorlarniki ±5%; ±10%; ±20%, o`zgaruvchan rezistorlarniki ±30% gacha bo`ladi.